Rất nhiều người thường xuyên gặp các vấn đề về amidan và phân vân không biết có nên cắt amidan hay không.
Cắt amidan là gì?
Cắt amidan là một thủ thuật phẫu thuật để loại bỏ amidan. Amidan là hai tuyến nhỏ nằm ở phía sau cổ họng của bạn. Amidan chứa các tế bào bạch cầu để giúp bạn chống lại nhiễm trùng, nhưng đôi khi bản thân amidan cũng bị nhiễm trùng.
Viêm amidan là tình trạng amidan bị nhiễm trùng có thể khiến amidan sưng tấy, từ đó dẫn đến đau họng. Amidan của bạn có thể bị sưng hoặc bị nhiễm trùng. Nếu bạn đã từng bị viêm họng, rất có thể bạn đã bị nhiễm trùng amidan. Thường xuyên bị nhiễm trùng có thể gây ra các vấn đề về hô hấp hoặc đau họng không khỏi.
Các triệu chứng khác của viêm amidan bao gồm sốt, khó nuốt và sưng hạch quanh cổ. Khi bị viêm amidan, phía bên trong cổ họng của bạn thường có màu đỏ và phần amidan thường được bao phủ bởi một lớp màng trắng hoặc vàng. Đôi khi, vết sưng này có thể tự biến mất. Bạn cũng có thể điều trị viêm amidan bằng thuốc kháng sinh. Tuy nhiên, có một cách triệt để hơn để viêm amidan không tái phát đó là cắt amidan.
Cắt amidan cũng được coi là một phương pháp điều trị các vấn đề về hô hấp, như khó thở vì sưng amidan ngáy nhiều và ngưng thở khi ngủ, cháy máu amidan hoặc ung thư amidan.
Người nào cần cắt amidan?
Tình trạng viêm amidan và việc cần cắt amidan thường gặp ở trẻ em nhiều hơn người lớn. Tuy nhiên, mọi lứa tuổi đều có thể gặp những vấn đề liên quan đến amidan, vì vậy trẻ em hoặc người lớn đều nên cắt amidan.
Tuy nhiên, cũng có trường hợp đặc biệt không nên cắt amidan. Thông thường, phẫu thuật cắt amidan là một lựa chọn điều trị cho những người thường xuyên bị bệnh viêm amidan hoặc viêm họng hạt. Nhưng nếu trong 1 năm, bạn gặp ít nhất 7 lần viêm amidan hoặc liên cầu khuẩn thì nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi đưa ra quyết định có cắt amidan hay không.
Một số lý do người lớn nên cắt amidan:
- Nhiễm trùng họng mãn tính: Đây là lý do phổ biến nhất mà người lớn nên cắt amidan. Những người trưởng thành được phẫu thuật cắt amidan thường đã bị vài lần viêm họng trong vòng 1 đến 3 năm hoặc đã bị đau họng và sưng amidan do nhiễm trùng trong ít nhất 3 tháng. Việc đau họng có thể trị khỏi bằng thuốc kháng sinh nhưng nó vẫn sẽ tái phát nhiều lần.
- Ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn: Việc sưng amidan có thể gây tắc nghẽn đường hô hấp trên, rất dễ dẫn đến tình trạng ngưng thở khi ngủ.
- Hôi miệng: Nếu thường xuyên bị hôi miệng, đã đánh răng và súc miệng nhiều lần nhưng không hết, rất có thể bạn đã bị tụ mủ hoặc các mảnh vụ quanh vùng amidan. Việc cắt amidan sẽ giải quyết triệt để vấn đề này.
- Ung thư: Ung thư amidan không phổ biến nhưng nếu di căn, nó có thể gây ra một số loại ung thư nguy hiểm khác, ví dụ như ung thư vòm họng...
Thông thường, việc cắt amidan nên được tiến hành khi còn nhỏ. Ngoài ra, nam giới thường được khuyên cắt amidan hơn nữ giới.
Quy trình cắt amidan
1. Chuẩn bị cắt amidan
Bạn nên ngừng dùng thuốc chống viêm 2 tuần trước khi tiến hành thủ thuật cắt amidan. Loại thuốc này bao gồm aspirin, ibuprofen và naproxen. Nó có thể làm tăng nguy cơ chảy máu trong và sau khi phẫu thuật. Bạn cũng nên cho bác sĩ biết về các loại thuốc, vitamin, hoặc thảo mộc mà mình đáng sử dụng.
Bạn nên nhịn ăn và uống sau nửa đêm trước khi cắt amidan. Bụng đói sẽ làm giảm nguy cơ cảm thấy buồn nôn do thuốc mê.
Lên kế hoạch để phục hồi tại nhà sau khi cắt amidan. Bạn cần nghỉ ngơi ít nhất 1 tuần đến nửa tháng sau khi cắt amidan.
2. Thủ thuật cắt amidan
Thủ thuật cắt amidan thường diễn ra trong khoảng 30-40 phút. Thông thường, bạn sẽ được gây mê toàn thân, sau đó ngủ say và sẽ không cảm thấy đau trong quá trình phẫu thuật.
Phương pháp cắt amidan phổ biến là mổ bằng dao nguội, tức là bác sĩ sẽ cắt bỏ amidan bằng dao mổ.
Ngoài ra, còn một phương pháp khác để cắt amidan là đốt bỏ các mô thông qua một quá trình được gọi là cauterization (đốt amidan).
Rung siêu âm (sử dụng sóng âm thanh) cũng được sử dụng trong một số thủ thuật cắt amidan nhưng không phổ biến bằng 2 phương pháp trên.
Trong quá trình cắt bỏ amidan, bạn cũng có thể loại bỏ adenoids cùng lúc. Đây cũng là một phần của hệ thống miễn dịch, nằm gần amidan, sau mũi và vòm miệng. Phần này của phẫu thuật được gọi là phẫu thuật cắt bỏ tuyến phụ.
Sau khi phẫu thuật, hầu hết các trường hợp đều có thể về nhà ngay trong ngày. Tuy nhiên, một số người có thể phải nằm viện theo dõi thêm nếu bị chảy máu, nôn mửa, khó thở hoặc gặp một vài vấn đề bất thường khác.
3. Rủi ro khi cắt amidan
Cắt amidan là một thủ thuật rất phổ biến và đơn giản. Tuy nhiên, bất cứ cuộc phẫu thuật nào cũng có thể ẩn chứa những rủi ro. Một báo cáo năm 2014 cho thấy cứ 5 người trưởng thành cắt amidan thì có 1 người gặp phải các vấn đề sau đó, bao gồm:
- Sưng tấy
- Nhiễm trùng
- Chảy máu
- Phản ứng với thuốc mê
- Mất nước
Trẻ em thường có xu hướng phục hồi sau cắt amidan nhanh hơn người lớn. Trẻ em thường chỉ mất 1 tuần để phục hồi, trong khi người lớn thường mất khoảng 2 tuần. Người lớn cũng thường bị đau nhiều hơn trẻ em sau khi cắt amidan. Đó là lý do bạn nên cắt amidan từ khi còn nhỏ.
4. Phục hồi sau khi cắt amidan
Những cách để phục hồi nhanh chóng, giảm đau hơn sau khi cắt amidan:
- Uống thuốc giảm đau theo chỉ định của bác sĩ.
- Ngậm đá viên để giữ nước và giảm đau họng.
- Uống nhiều nước, nước táo và các chất lỏng khác để tránh mất nước.
- Uống sinh tố hoặc ăn thức ăn mềm để vừa đảm bảo cung cấp đủ chất dinh dưỡng cho cơ thể, vừa không gây tổn thương cổ họng. Cố gắng không ăn những đồ cứng, giòn hoặc cay nóng sau khi cắt amidan.
- Theo dõi các dấu hiệu nhiễm trùng. Nếu bị chảy máu, khó thở, đau nặng hơn hoặc sốt cao, bạn nên liên lạc với bác sĩ để xin phương án giải quyết.
Hầu hết những người đã cắt amidan đều sẽ giảm nguy cơ đau họng và nhiễm trùng họng, sức đề kháng tốt hơn, ít phải sử dụng thuốc kháng sinh hơn và sức khỏe tổng quát cũng tốt hơn.
|
Nguồn tham khảo: Everything You Need to Know About Tonsillitics - Đăng tải trên trang tin y tế Health Line - Xuất bản ngày 27/9/2019. Adult Tonsillectomy - Đăng tải trên trang web WebMD.com - Xuất bản ngày 9/9/2020. |
