Dù là căn bệnh ung thư có tỷ lệ mắc hàng đầu ở Việt Nam, ung thư gan hoàn toàn có thể dự phòng, đạt hiệu quả điều trị cao nếu được phát hiện sớm.
Tại Việt Nam, ung thư gan đang là căn bệnh ung thư đứng đầu về tỷ lệ người mắc và tử vong. Đa số những trường hợp tử vong khi đến viện đều đã ở giai đoạn muộn, tiên lượng điều trị khó khăn. Đáng nói, đã có không ít trường hợp ghi nhận nhiều người thân trong một gia đình mắc căn bệnh này.
Ths.BS Hà Hải Nam, Phó Trưởng khoa Ngoại bụng I (Bệnh viện K) cho biết, cách đây không lâu, bác sĩ tiếp nhận một gia đình có 3 người cùng mắc ung thư gan. Trường hợp đầu tiên là một người đàn ông tên Việt (60 tuổi), phát hiện ung thư trên nền xơ gan. May mắn là bệnh nhân này phát hiện sớm, được can thiệp nên kéo dài được sự sống.
Trường hợp thứ hai là bệnh nhân tên Hào (55 tuổi, em trai bệnh nhân Việt), cũng bị ung thư gan nhưng đã ở giai đoạn muộn, dù có điều trị nhưng không qua hỏi. Sau khi ông Hào mất, người con trai mới 34 tuổi vô cùng bàng hoàng khi bác sĩ thông báo cũng mắc căn bệnh ung thư gan.
Bác sĩ Hải Nam đang thăm khám cho các bệnh nhân ung thư tại bệnh viện.
“Bệnh nhân còn rất trẻ, tôi đã tư vấn nên nhập viện điều trị vì khối u lúc đó đã 6-8cm. Tuy nhiên, bệnh nhân chia sẻ lý do rằng, bố mới mất, vợ vừa sinh con nhỏ nên hẹn sẽ đến tái khám sau. Hiện bệnh nhân vẫn chưa quay trở lại, hoặc đã đi điều trị ở cơ sở khác”, bác sĩ Nam cho biết.
Với trường hợp 3 bệnh nhân cùng một gia đình đều mắc ung thư gan, chắc hẳn nhiều người sẽ nghĩ đến yếu tố di truyền. Tuy nhiên, bác sĩ Hải Nam cho rằng: “Nguyên nhân về di truyền chưa được đánh giá đầy đủ. Với trường hợp 3 người trong một gia đình đều mắc ung thư gan, qua thăm khám cho thấy họ đều bị xơ gan do viêm gan virus mãn tính”.
Ngoài nguyên nhân do xơ gan, viêm gan, bác sĩ Hải Nam cho biết ung thư gan còn có nguyên nhân liên quan đến vấn đề ăn uống. Điển hình như thói quen hút thuốc, hay uống rượu, nghiện rượu lâu ngày cũng có thể gây xơ gan, từ đó dẫn tới ung thư.
Một nguyên nhân mới nổi mà bác sĩ Nam nhấn mạnh cảnh báo là ung thư gan do độc tố aflatoxin. Độc tố này xuất hiện ở các hạt ngũ cốc bị nấm mốc như: gạo, lạc, đỗ, ngô, các loại hạt… Khi ăn phải những loại ngũ cốc bị nấm mốc chứa aflatoxin lâu ngày sẽ tích tụ trong gan, từ đó có thể gây xơ gan và ung thư.
Bác sĩ Hà Hải Nam cho biết, ngoài xơ gan, viêm gan thì ăn phải ngũ cốc mốc cũng là nguyên nhân khiến tỷ lệ mắc ung thư gan gia tăng.
PGS.TS.BS Phạm Cẩm Phương - Giám đốc Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu (Bệnh viện Bạch Mai) thì cho rằng, ung thư gan gặp nhiều ở nam giới hơn nữ giới. Nam giới trên 40 tuổi có tình trạng xơ gan do bất kỳ nguyên nhân gì (uống nhiều bia rượu, do mắc virus viêm gan B, C…) là đối tượng nguy cơ cao mắc ung thư gan.
Các chuyên gia khuyến cáo, người dân khi xuất hiện các dấu hiệu như: Vàng da; Sụt cân nhanh; Khó chịu ở vùng gan như có cơn đau, có khối to bất thường; Nước tiểu sẫm màu; Buồn nôn và nôn… thì nên nghĩ đến việc gan có vấn đề và đi khám sớm.
Để dự phòng ung thư gan, bác sĩ Hà Hải Nam khuyến cáo, chúng ta nên bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia, không ăn thực phẩm bị mốc, và tiêm vắc xin viêm gan, đồng thời thực hiện lối sống lành mạnh như tập luyện thể thao, uống đủ nước, ăn cân bằng các nhóm thực phẩm…
*Tên bệnh nhân trong bài đã được thay đổi
