Không ít phụ huynh xấu hổ, lảng tránh khi con hỏi về vấn đề giới tính hay cách tránh thai, đây là một sai lầm rất thường gặp hiện nay và có thể để lại hậu quả khôn lường. Bởi khi các con không nhận được câu trả lời từ bố mẹ thì sẽ tự tìm hiểu, rất dễ bị lệch hướng, sai đường.
Giấu giếm, sợ con tiếp cận với kiến thức tình dục là một sai lầm
Lâu nay, các vấn đề liên quan đến tình dục, giới tính luôn được cho là chuyện thầm kín, ngại được nhắc đến hoặc chia sẻ. Thế nhưng, đây lại là chủ đề luôn thu hút sự quan tâm, tò mò của nhiều người, nhất là tuổi vị thành niên. Dù trẻ vị thành niên rất tò mò về vấn đề này, nhưng phụ huynh lại luôn tìm cách lảng tránh khi con nhắc đến. Khi không được bố mẹ giải thích, trẻ sẽ tự tìm hiểu qua sách, truyện hay trên mạng... Tuy nhiên không ít gia đình lại cấm đoán, cho rằng con tiếp cận như vậy sẽ sớm hư hỏng, dễ bị lệch lạc.
Bà Phan Thị Lan Hương, chuyên gia bảo vệ trẻ em, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Quyền trẻ em cho biết, việc bố mẹ lảng tránh, giấu giếm vấn đề tình dục, giới tính với các con là một sai lầm. Điều này chứng tỏ sự thiếu hiểu biết của chính bố mẹ về vấn đề này. Theo bà Hương, đây đang là một thực tế diễn ra hàng ngày và rất phổ biến.
Bà Hương lấy ví dụ, gần đây khi được mời đi giảng dạy về sức khỏe giới tính cho trẻ vị thành niên, sau khi thảo luận nhóm xong, các con rất hào hứng về chủ đề này. Tuy nhiên, các phụ huynh ngay lập tức đi gom hết các bài viết, nội dung thảo luận của các con trước đó, họ sợ các con đi treo (dán) ở khắp nơi, gây ảnh hưởng đến nhà trường và môi trường giáo dục, vì cho rằng đây là vấn đề nhạy cảm.
“Các phụ huynh không hề biết rằng, hành động của các con chính là biện pháp tuyên truyền kiến thức về giới tính rất hiệu quả. Khi các con treo, dán ở nơi dễ đọc, dễ nhìn thì càng nhiều bạn đọc được, kiến thức càng được phổ biến rộng rãi hơn”, bà Hương chia sẻ.
Phụ huynh hãy thẳng thắn chia sẻ với con về giới tính, tình dục, tuyệt đối không nên lảng tránh. Ảnh minh họa.
Một câu chuyên khác cũng được bà Hương lấy ví dụ thực tế, đó là một bà mẹ khi nhận được câu hỏi của con gái 10 tuổi: “Con được sinh ra từ đâu?”. Thay vì giải thích, giáo dục cho con, người mẹ gằn giọng: “Hỏi vớ vẩn, linh tinh. Ai xui con hỏi thế”. Còn bố ngồi bên cạnh trả lời: “Con sinh ra từ nách”. Lúc này, người mẹ vẫn cố lảng tránh vấn đề bằng câu trả lời khác, nhưng vô tình làm tổn thương con nhiều hơn: “Mẹ nhặt con từ thùng rác về”. Bà Hương cảnh báo rằng, chính sự lảng tránh đó của bố mẹ khiến con hiểu sai, hiểu lệch lạc về kiến thức sinh sản, hoặc sẽ kích thích sự tò mò của trẻ về các bộ phận nhạy cảm, để biết được câu trả lời chính xác cho câu hỏi: "Con được sinh ra từ đâu?".
Hệ quả không hề nhỏ
Với câu hỏi: “Con được sinh ra từ đâu?”. Thay vì lảng tránh, bà Hương cho rằng bố mẹ nên chia sẻ, qua đó cũng giáo dục con về những kiến thức rất đơn giản như: Có bao nhiêu cách sinh đẻ? Mẹ sinh con ra bằng cách này? Cách sinh nào sẽ là tốt nhất? Đồng thời, tư vấn, giải thích cho con hiểu về chức năng, sự quan trọng của âm đạo và làm sao để bảo vệ bộ phận này khi ai đó có ý định xâm hại….
Chuyên gia Phan Thị Lan Hương cho biết, việc giáo dục giới tính cho con không đúng cách sẽ để lại hậu quả rất nguy hiểm.
Việc không giải thích đến nơi, đến chốn hay giáo dục kiểu nửa vời sẽ rất nguy hiểm. Điều này dẫn tới việc các con tự tìm tòi, rồi thực hành sai, dẫn đến hệ quả nguy hiểm như mắc bệnh tình dục, tổn thương bộ phận sinh dục, mang thai ngoài ý muốn, thậm chí là vô sinh.
“Tôi từng tư vấn cho một nữ sinh từng quan hệ tình dục và sử dụng thuốc tránh thai. Nữ sinh này tỏ ra rất am hiểu về cách dùng thuốc tránh thai khẩn cấp. Bản thân nữ sinh thừa nhận, đã tìm hiểu kiến thức qua sách báo và làm theo. Thế nhưng, điều quan trọng nhất thì nữ sinh này lại không biết. Đó là, thuốc tránh thai khẩn cấp chỉ dùng 1 đến 2 lần/tháng. Tuy nhiên, cô bé dùng đến 5 lần/tháng. Điều này là rất nguy hiểm, sẽ làm thay đổi nội tiết, gây nên những tác dụng phụ và cũng là lý do làm gia tăng tình trạng vô sinh, hiếm muộn”, bà Lan Hương chia sẻ.
Theo bà Hương, những câu chuyện như nữ sinh trên không hề hiếm gặp, đây chính là hậu quả của việc phụ huynh không hướng dẫn, giáo dục con đến nơi, đến chốn về vấn đề giới tính, tình dục. Thậm chí, còn cho rằng con quan tâm và hỏi vấn đề này là hư hỏng, yêu sớm. Và rồi, các con tự mò mẫm tìm hiểu các thông tin không chính xác, không đầy đủ trên mạng xã hội sẽ dẫn đến những hệ lụy rất nguy hiểm.
Việc để con tự mày mò các kiến thức giáo dục giới tính, rồi thực hành là rất nguy hiểm. Ảnh minh họa.
Bố mẹ là “người thầy” dạy con tốt nhất về giới tính
Theo bà Phan Thị Lan Hương, bố mẹ chính là “người thầy” dạy con về kiến thức giới tính, tình dục tốt nhất, dễ hiểu nhất. Theo quy luật, một đứa trẻ khi đến tuổi dậy thì, các bộ phận được cho là “nhạy cảm” đó sẽ phát triển để thành người lớn, xa hơn là trở thành một người cha, người mẹ trong tương lai.
Song hành với sự phát triển của cơ thể sẽ là nhu cầu sinh lý của trẻ, điều đó hoàn toàn bình thường và tự nhiên theo đúng lứa tuổi của con. Trong khi bố mẹ đều là những người đã trải qua những giai đoạn đó, là người theo sát con từ khi mới chào đời, chứng kiến sự phát triển của con nên khi nói chuyện với con sẽ dễ hơn là một người xa lạ.
Bố mẹ là người thầy giáo dục giới tính cho con tốt nhất. Ảnh minh họa.
Bà Hương tư vấn, người bố hãy hướng dẫn các bé trai về bộ phận sinh dục nam, cách thủ dâm an toàn, cách bảo vệ bệnh lây qua đường tình dục, cách quan hệ an toàn. Còn người mẹ hãy trao đổi, hướng dẫn con về sự thay đổi của bộ phận sinh dục nữ, về chu kỳ kinh nguyệt và cách vệ sinh khi “đến tháng”. Hay bố mẹ hãy cùng chia sẻ với con về cách để tránh bị quấy rối hay xâm hại tình dục cả ngoài đời thực, cũng như trên không gian mạng…
“Bố mẹ đừng mang cái ngày xưa ra để áp dụng với con, bởi mỗi thế hệ mỗi khác. Ngày nay, các con sẵn sàng tự tìm hiểu vì các thông tin về giới tính trên mạng. Việc các con tự tìm hiểu sẽ chỉ mang lại giá trị khi có sự đồng hành, hướng dẫn của bố mẹ để con hiểu đúng, đi đúng hướng. Tuyệt đối không vì chuyện nhạy cảm, tế nhị mà để các con mò mẫm, tự khám phá các kiến thức về giới tính, tình dục”, bà Hương tư vấn.
