Ngày càng nhiều người yêu thích yoga và biết về lợi ích của bộ môn này nhưng liệu tập yoga có được coi là luyện tập thể dục, giúp bạn khỏe mạnh, giảm cân, giữ dáng?
Nhiều người muốn chắc việc tập luyện của mình thực sự hiệu quả nhưng liệu yoga có phải là tập thể dục? Việc này còn tùy thuộc vào việc bạn muốn đạt được gì. Nếu bạn đang tìm kiếm thứ có thể cải thiện tâm trạng và sự linh hoạt thì yoga quá phù hợp. Nhưng nếu bạn đang cố gắng có những bài tập nhịp điệu tăng nhịp tim, có thể bạn cần hoạt động khác.
Các chuyên gia tại Livescience đã xem xét các nghiên cứu để tìm hiểu những lợi ích của yoga và hỏi ý kiến chuyên gia Libby Hinsley, một bác sĩ vật lý trị liệu và là giáo viên yoga được cấp bằng, để có lời giải đáp xác đáng.
Yoga có lợi cho sức khỏe nhưng có thể không phù hợp với mọi mục tiêu vận động. (Ảnh minh họa)
Liệu yoga có được tính là thể dục?
Trước khi đánh giá xem liệu luyện yoga có được coi là tập thể dục, điều quan trọng là thực sự định nghĩa thể dục là gì.
“Thể dục bao gồm bất cứ hoạt động nào khiến cơ thể vận động hay đòi hỏi một số nỗ lực thể chất, và nó được thực hiện với mục đích cải thiện sức khỏe hay hình thể”, bác sĩ Hinsley thông tin.
Theo chuyên gia Hinsley, yoga được cho là một hình thức tập thể dục nếu nó được thực hiện theo một cách phù hợp với định nghĩa trên. Và điều quan trọng cần nhớ là tất cả chúng ta có mức độ năng lực khác nhau, vì vậy thứ được gọi là “tập thể dục” cũng rất khác nhau giữa người này với người khác.
Bà cũng nhấn mạnh rằng yoga, như một sự toàn vẹn, không chỉ đơn thuần là cải thiện hình thể. “Phương thức của việc thực hành yoga bao gồm các quy tắc đạo đức lối sống, các tư thế yoga, các bài tập hít thở và việc thực hành thiền. Theo lý tưởng, người tập sẽ gặt hái được những lợi ích mở rộng từ việc thực hành yoga bên cạnh việc cải thiện vóc dáng”, bà giải thích.
Chuyên gia Hinsley là một bác sĩ vật lý trị liệu và nhà trị liệu yoga được cấp bằng. Bà dạy yoga từ năm 2005, đào tạo giáo viên yoga từ năm 2011. Bà chuyên trị liệu cho những người mắc hội chứng người dẻo (có khớp mềm dẻo một cách khác thường), đau kinh niên và các chấn thương liên quan tới yoga.
Tập yoga có thể giúp cải thiện tâm trạng và vóc dáng. (Ảnh minh họa)
Yoga có mang lại tác dụng như các bài thể dục?
Nếu bạn đang thực hành một hình thức yoga mạnh mẽ hơn và nhịp chuyển nhanh hơn giữa các tư thế, bạn sẽ có một bài tập luyện tim mạch cường độ thấp. Ví dụ cho những kiểu yoga này bao gồm vinyasa flow (chuỗi các tư thế yoga uyển chuyển với hơi thở nhịp nhàng, giúp người tập kết nối giữa cơ thể với tâm trí, mang lại sự dẻo dai cho cơ thể, sức mạnh cho tâm trí), Ashtanga vinyasa hay phong cách yoga mạnh mẽ (kiểm soát hơi thở và tạo ra sự thiền định khi di chuyển).
Một phân tích tổng hợp đăng trên Tạp chí quốc tế về Tim thấy rằng yoga có thể mang lại tác dụng tích cực tới các yếu tố nguy cơ bệnh tim mạch và khuyến nghị rằng hoạt động này có tác động trực tiếp lên hệ thống tim mạch của chúng ta. Thường xuyên tập yoga không chỉ cải thiện huyết áp tâm trương và tâm thu - cả hai đều liên quan tới tim và bệnh tim - mà còn có ảnh hưởng tích cực tới nhịp tim, nhịp thở và vòng eo.
Một số kiểu yoga có thể cũng làm tăng sức mạnh và sức bền của cơ bắp. Các động tác này tập trung vào việc giữ tư thế mà vốn bao gồm nhiều nhóm cơ lớn. Một phân tích tổng hợp 12 nghiên cứu đăng trên Tạp chí quốc tế về nghiên cứu môi trường và sức khỏe cộng đồng, kết luận rằng thường xuyên tập yoga có thể “có tác động tích cực vừa phải lên sức mạnh cơ bắp”.
Có thể kết hợp yoga với một số hình thức tập luyện khác để đạt mục tiêu thể hình cụ thể. (Ảnh minh họa)
Cũng có những trường phái yoga nghiêng về hướng thư giãn và phục hồi sức khỏe hơn thì không thực sự thúc đẩy việc cải thiện vóc dáng nhưng giúp thả lỏng cơ thể và làm dịu hệ thống thần kinh. “Hình thức yoga này có thể giúp ích cho quá trình phục hồi - việc có thể dẫn tới những lợi ích gián tiếp về khả năng kiểm soát nhịp tim hay sức mạnh”, chuyên gia Hinley nói.
Yoga có góp phần quan trọng trong hoạt động hằng tuần của bạn?
Dù với những kết luận trên, có một số hạn chế lớn về việc tập yoga như một cách thể dục. Chẳng hạn, chuyên gia Hinley nói rằng yoga không thực sự mang lại nhiều sức bền - thành phần rất quan trọng trong thói quen tập luyện toàn diện. Nó cũng không chắc có được coi là lượng bài tập tim mạch cần thiết đáp ứng nhu cầu hằng tuần của bạn.
Hướng dẫn về hoạt động thể chất do Hiệp hội Tim mạch Mỹ cho rằng người lớn nên thực hiện 150 phút các bài tập nhịp điệu cường độ vừa phải mỗi tuần hay 75 phút hoạt động nhịp điệu cường độ mạnh.
Một nghiên cứu đăng trên BMC Complementary and Alternative Medicine đã đánh giá xem liệu tập yoga thông thường với các tư thế phổ biến có đáp ứng đủ khuyến nghị về hoạt động thể chất này không. Kết quả cho thấy, năng lượng tiêu hao của yoga tương đương với đi bộ trên máy chạy ở tốc độ 3,2km mỗi giờ và không đáp ứng khuyến nghị về mức độ hoạt động thể chất để cải thiện hay duy trì sức khỏe hoặc tập luyện tăng nhịp tim.
Nghiên cứu khác đăng trên tạp chí Strength and Conditioning Research cũng củng cố kết quả này, thấy rằng cường độ tập yoga trung bình chỉ 2.17 MET (MET là đơn vị đánh giá năng lượng cơ thể tiêu thụ trong hoạt động thể lực). Theo nguồn từ Harvard, 1 MET là mức năng lượng được dùng khi ngồi yên, trong khi chạy thì thường là 8-8 MET, vì vậy mức 2.17 MET là rất thấp trên thang đo.
Với những kết luận này, lời khuyên của chuyên gia Hinley có vẻ khôn ngoan: “Mặc dù tập luyện các thế yoga đầy khí lực, mạnh mẽ có thể góp phần chắc chắn giúp tập luyện vóc dáng về tổng thể của một người, tôi luôn khuyên mọi người kết hợp nhiều loại vận động khác nhau trong thói quen tập luyện hằng ngày”.
