Trước đây loại hoa này chỉ xuất hiện trong các bữa ăn của đồng bào miền núi, tuy nhiên vài năm trở lại đây chị em Hà Thành lại coi như đặc sản, lùng mua với giá gần trăm nghìn đồng/kg về chế biến.
Được coi là loại gia vị rất tốt cho sức khỏe, từ lâu, củ gừng đã trở nên thân thuộc, có mặt trong hầu hết các gian bếp của các gia đình. Tuy nhiên, ít ai biết được, ngoài củ gừng thì hoa gừng cũng được thu hoạch để làm thực phẩm trong bữa ăn hàng ngày.
Ngoài củ gừng thì hoa gừng cũng có thể ăn được. (Ảnh: Nguyễn Hoàn).
Chị Nguyễn Thị Hoan, trú tại Cò Nòi (Thuận Châu, Sơn La) cho biết, địa phương chị trồng rất nhiều gừng trên đồi. Cứ khoảng tháng 7 đến tháng 9 âm lịch là mùa hoa gừng.
“Trước kia bà con đi nương, đi rẫy, cứ thấy có cây gì ăn được là bà con lấy về ăn. Hoa gừng cũng vậy, bà con hái mang về ăn và bó thành từng bó bán tại các phiên chợ địa phương. Khách du lịch và một số người chuyên bán hàng đặc sản cũng mua về ăn thử nên ngày càng nhiều người biết đến hoa gừng hơn”, chị Hoan nói.
Theo chị Hoan, hoa gừng mọc lên từ khóm gừng, có màu xanh đậm, cuống to bằng cái đũa, hoa to bằng ngón tay cái người lớn. Mỗi khóm gừng có khoảng 10-15 bông hoa. Hoa gừng có thể luộc, xào, thơm nhẹ mùi gừng, không hắc như củ.
Hoa gừng được cắt và vận chuyển từ Tây Bắc xuống Hà Nội để bán. (Ảnh: Hồ Hoài Thương).
Là người chuyên bán đặc sản Tây Bắc tại Hà Nội, chị Hồ Hoài Thương, trú tại Lĩnh Nam (Hoàng Mai, Hà Nội) cho biết, chị đang bán hoa gừng với giá 80.000 đồng/kg.
Với nhiều người hoa gừng rất lạ lẫm nhưng với chị, quê chị ở Sơn La nên đã quen thuộc với các món ăn từ hoa gừng từ lâu. Vài năm gần đây, nhiều khách hàng ở Hà Nội hỏi mua hoa gừng nên chị cũng lấy xuống để bán.
Tuy nhiên, theo chị Thương, năm nay do ảnh hưởng của Covid-19, thành phố đang thực hiện lệnh giãn cách xã hội nên việc vận chuyển từ Sơn La xuống hết sức khó khăn. Cước vận tải tăng cao, thời gian di chuyển lâu nên nhiều khi khách hỏi chị còn không đủ hàng để bán.
Hoa gừng xào thịt bò. (Ảnh: Hồ Hoài Thương).
Chị Hương cho biết, nhiều khách chưa ăn hoa gừng bao giờ tỏ ra rất bất ngờ khi được nhìn thấy. “Họ cứ tưởng cây gừng không có hoa bởi nhiều gia đình trồng gừng hay vặt lá để nấu ăn hoặc trồng ít đất quá chứ thực tế ở Sơn La nhà tôi trồng cả đồi gừng, hoa rợp đồi luôn”, chị Hương nói.
Mùa hoa gừng chỉ có từ tháng 8 đến tháng 10 dương lịch hàng năm nên theo chị Hương, khi gừng già, trụ cả lá cả hoa là thời điểm thu hoạch củ. Muốn ăn hoa gừng mọi người lại phải chờ đến mùa thu năm sau mới có.
Vừa mua 2kg hoa gừng với giá 80.000 đồng/kg về ăn thử, chị Lương Thị Vân, trú tại Đặng Tiến Đông (Đống Đa, Hà Nội) cho biết, chị ăn gừng bao năm nay nhưng không nghĩ gừng lại có hoa và hoa lại ăn rất ngon như vậy.
Trước khi chế biến, cần tước vỏ, bỏ phần bẹ già của hoa gừng. (Ảnh: Hồ Hoài Thương).
Ngoài để nấu ăn, một số chị em còn mua hoa gừng về để cắm thành lọ hoa. (Ảnh: Hồ Hoài Thương).
“Tôi thấy trên hội chị em mọi người giới thiệu món này xào thịt bò ngon lắm nên cũng mua về ăn thử. Cả tiền hoa và tiền ship hết 200.000 đồng. Mua về 1 phần tôi cắm lên bàn làm việc, một phần mang tước vỏ, bỏ phần bẹ già rồi xào thử, công nhận ngon và rất thơm”, chị Vân nói.
Theo chị Vân, hoa gừng khi chế biến xong có mùi gừng thơm nhẹ, giòn giòn, ngọt ngọt rất đặc biệt. Người bán hàng còn cho biết, ngoài xào, luộc thì có thể lấy hoa gừng mang phơi và hãm trà uống vào mùa đông rất tốt cho sức khỏe.
