Cá lăng là một loài cá không có xương dăm, thịt thơm ngon nên rất được ưa chuộng, xưa kia nó là đặc sản tiến vua.
Trong số các loại cá từng tiến vua không thể không kể tới cá lăng, đặc sản nổi tiếng ở Hòa Bình.
Cá lăng có tên khoa học là Bagridae, thuộc họ cá da trơn và có xuất xứ từ khu vực châu Phi, châu Á. Loại cá này có kích thước lớn, được sử dụng làm thực phẩm cung cấp dưỡng chất cho cơ thể. Một con cá lăng trưởng thành có thể dài đến 1,5m, nặng tới 10kg, có những con kích thước "khủng", nặng vài chục kg.
Cá lăng từng là đặc sản tiến Vua, nay rất được ưa chuộng vì thịt thơm ngon, đặc biệt không có xương dăm
Đặc điểm của cá lăng là vây lưng của chúng có một gai (hay gọi là ngạnh) ở trước, cá có vây mỡ và nó có thể có phần cuống gốc tương đối dài ở một số loại. Ngạnh của vây ức có thể có khía răng cưa. Vì thuộc dòng cá da trơn nên toàn bộ thân cá không có vảy mà thay vào đó là một lớp nhớt. Cá thường có 2 cặp râu khá dài, các cặp râu này được che phủ bằng một lớp biểu mô nhiều nụ vị giác, 2 râu hàm trên thường có màu trắng kéo dài tua sang 2 bên. Cá thường sống ở nơi tầng đáy bùn, hay các vùng nước sâu.
Cá lăng có tính bình, thịt ngọt, trắng, chắc, ít xương dăm, thơm ngon, bổ dưỡng. Chúng thường ăn mồi sống, tôm tép, cá con và phù du, khi ẩn mình trong hang thường nhẩn nha ăn rêu bám trên vách đá. Đó cũng chính là lý do để thịt cá săn chắc thơm ngọt. Ở hầu hết các quốc gia châu Á đều ưa chuộng cá lăng để làm thành các món ăn ngon như hấp chanh, nướng sả, chiên tươi, nấu cháo (đầu cá), làm chả, kho khô, nấu canh chua lá giang, kho khóm… Đặc biệt là món lẩu cá lăng khiến nhiều người phải mê mẩn.
Lẩu cá lăng là món quen thuộc nhất
Trước đây, loại cá này có trong tự nhiên, người dân ra sông đánh bắt về ăn. Cá cũng ít được đem ra mua bán và ít người biết tới nên giá thành tương đối rẻ. Vài năm trở lại đây, cá lăng trở thành đặc sản được nhiều người biết tới và tìm mua, vì thế giá thành cũng tăng lên rất nhiều. Giá cá lăng phụ thuộc vào mùa, kích thước, chủng loại. Theo khảo sát, một cân cá lăng trên thị trường có giá trung bình từ 120.000 - 700.000 đồng/kg.
"Cá lăng không xương dăm nên được chị em nội trợ ưa chuộng, có thể chế biến món ăn cho con nhỏ, hoặc bà bầu, phụ nữ sau sinh ăn cá lăng cũng cực kỳ bổ dưỡng. Trên thị trường có nhiều loại cá lăng, nhưng nếu là cá lăng trong tự nhiên thì khá hiếm và giá cũng cao vọt lên hẳn. Còn giờ cá lăng mà người dân nuôi trồng rất nhiều, giá cũng mềm hơn", anh Thành - một người buôn cá lăng sông Đà chia sẻ.
Theo anh Thành, ngoài cá lăng khai thác tự nhiên, gần chục năm nay loại cá này được nuôi lồng bè nên số lượng cung ứng ra thị trường khá nhiều. Cá lăng có 3 loại, cá lăng đuôi đỏ giá khoảng 270.000 - 500.000 đồng/kg, cá lăng vàng có giá khoảng 300.000-400.000 đồng/kg, cá lăng chấm có giá khoảng 120.000 đồng/kg. Gần đây, do ảnh hưởng của dịch bệnh, nhà hàng quán ăn đóng cửa nên nhu cầu về thủy hải sản, trong đó có cá lăng giảm hẳn.
Gần đây, giá cá lăng hạ nhiệt do ảnh hưởng của dịch bệnh
Theo chị Nga Nguyễn, người bán cá lăng trên chợ mạng cho biết chị lấy hàng là cá do bà con nuôi trồng trong lồng bè ở xã Bình Thanh, huyện Cao Phong (Hòa Bình). "Năm nay dịch bệnh cá lăng không xuất đi đâu được nên giá hạ nhiệt hơn nhiều. Trước đây tôi còn nhập cho một số nhà hàng và quán ăn ở Hà Nội nhưng từ khi dịch, quán ăn đóng cửa, tôi chỉ bán trên chợ mạng cho các chị em có nhu cầu thưởng thức loại cá đặc sản với giá rẻ", chị Nga cho hay.
