Cây xương rồng gai góc mọc hoang khắp nơi, nhiều người trồng làm bờ rào, nhưng ít ai biết đươc rằng lá của nó có thể chế biến thành các món ngon nổi tiếng.
Xương rồng là loại cây gai góc quen thuộc với nhiều người, sinh sôi và phát triển trên các vùng đất cát khô cằn như nghĩa địa, bờ rào, bãi cát… Vốn gai góc, xù xì nên ít ai biết được rằng loại cây này có thể ăn được, là món rau cứu đói của người dân vùng biển nghèo và nhiều nơi trên thế giới. Theo thống kê, có khoảng hơn 350 món ăn chế biến từ cây xương rồng tại nước ngoài, như salad xương rồng, xương rồng xào tỏi, gỏi xương rồng, nước ép xương rồng…
Cây xương rồng chắc hẳn không còn xa lạ với nhiều người.
Tìm về Quảng Nam, mảnh đất được mệnh danh là “xứ sở xương rồng”, bởi bà con nơi đây từ lâu đã sử dụng loại cây mọc dại này như một thứ rau xanh trong các bữa ăn dân dã. Tại đây, bà con chế biến xương rồng bằng cách xào, nấu canh, làm lẩu… cho ra cả chục món ăn ngon, hợp khẩu vị, có nơi còn phong danh “đặc sản” địa phương.
Để lấy được xương rồng, cần khéo léo tách các đọt xương rồng sao cho gai không đâm vào tay. Chế biến xương rồng rất đơn giản. Chỉ cần gọt sạch gai ở bốn phía, tách lớp màng mỏng ở ngoài cho sạch rồi thái mỏng, đem luộc trên bếp chừng 5 phút, khi màu xanh chuyển sang màu vàng là được. Xương rồng luộc lên có màu vàng như dưa cải muối chua, đem vắt ráo nước là có thể xào, nấu món gì tùy thích.
Món ngon từ cây xương rồng.
Xương rồng luộc có vị chua chua, thơm nhẹ nhưng không gắt như me hay khế, khi nhai trong miệng cảm giác dai dai, sần sật rất độc đáo. Chính vì vậy, món xương rồng nấu canh chua cùng cá lóc hay cá trê rất được nhiều người yêu thích. Mùa hè ở xứ cát nóng nực, bữa trưa chỉ cần một bát canh chua xương rồng kèm với chén nước mắm ớt là cả nhà đã có một bữa cơm ngon miệng.
Trước đây, xương rồng chính là món ăn cứu đói cho những người dân nghèo vùng đất Quảng nhưng khi đời sống khá giả hơn món ăn này nhanh chóng trở thành món lạ, đặc sản đãi khách phương xa. Chị Ngọc Linh (Đống Đa, Hà Nội) tỏ ra ngạc nhiên khi thấy xương rồng được chế biến thành món ăn khi có dịp dừng chân ghé ngang đất Quảng.
“Từ trước tới giờ, tôi chỉ biết loại cây này trồng làm bờ rào ở quê. Trên thành phố, tôi thường thấy được trồng trong các chậu nhỏ để làm cảnh, trang trí ở bàn làm việc... Tôi chưa thấy ai ăn loại này bao giờ”, chị bày tỏ. Tuy vậy, món gỏi xương rồng thêm đậu phộng rang giòn, chan nước mắt kẹo thơm ngon rất nhanh chóng “chinh phục” chị Linh.
Người dân xứ Quảng trồng xương rồng làm rau ăn và bán.
Từ chỗ là món ăn cứu đói đến đặc sản xứ Quảng, xương rồng giờ đây trở nên phổ biến và được bán khá nhiều trên Internet. Qua tìm hiểu, cây xương rồng được chế biến làm món ăn có giá khoảng 25.000 đồng/kg. Anh Huỳnh Long (Khánh Hòa), người trồng xương rồng tai thỏ, cho biết loại xương rồng này được nước ngoài rất ưa chuộng, họ thu mua rất nhiều. Tuy nhiên nhiều năm trở lại đây, anh Long bắt đầu phục vụ thực khách trong nước.
Theo đó, mỗi kg nhánh, bẹ xương rồng tai thỏ anh bán với giá 25.000 đồng. Còn cây giống sẽ bán khoảng 80.000 đồng/cây. Theo anh Long, cây khá dễ trồng và không cần chăm sóc quá nhiều, mang lại giá trị kinh tế rất lớn.
Theo TS.BS Trần Bá Thoại, Uỷ viên BCH Hội Nội tiết Việt Nam, xương rồng tai thỏ có chứa nhiều chất xơ, chất chống oxy hóa (antioxidants), vitamin, khoáng, vi lượng. Cây này còn được dùng điều chế một số thuốc biệt dược, thực phẩm hỗ trợ điều trị bệnh đái tháo đường, bệnh rối loạn chất mỡ trong máu, ngộ độc rượu, tiêu chảy, nhiễm virut, thuốc nhuận tràng, u xơ tiền liệt tuyến…
