Từng được xem là món ăn dân dã từ thuở đói nghèo của người dân miền Trung, giờ đây nham củ chuối trở thành đặc sản lạ, có mặt trong các nhà hàng quán ăn, được nhiều người ưa chuộng.
Cây chuối rất quen thuộc ở khắp mọi miền Việt Nam nhưng chủ yếu chỉ ăn quả, các bộ phần khác trong đó có củ chuối hầu như đều bỏ đi. Nhắc đến củ chuối, chắc hẳn nhiều người sẽ nghĩ rằng đây là thứ chát xin xít và hầu như không có dinh dưỡng, không ăn được, chỉ làm thức ăn cho gia súc, gia cầm. Thế nhưng, ở miền Trung, củ chuối lại làm thành món ăn ngon, gắn với bữa cơm nghèo khó của người dân nơi đây, đó là nham củ chuối.
Hồi đó, món nham chuối không phải bỏ ra bất cứ kinh phí nào, bởi nguyên liệu được lấy từ ngay chính trong vườn nhà mỗi người dân.
Ở miền Trung, củ chuối làm thành món ăn đặc sản vô cùng thú vị
Nham có vị thanh mát, dịu nhẹ của củ chuối và dậy mùi thơm, bùi của các loại gia vị như lá chanh, lạc rang... khiến ai được thưởng thức dù chỉ một lần cũng sẽ nhớ mãi. Theo người dân địa phương, cách chế biến nham củ chuối cũng vô cùng đơn giản, chỉ cần kiếm được một củ chuối hột thớ mịn, giòn rồi thái chỉ. Sau đó, ngâm củ chuối đã thái vào nước muối vắt thêm chanh. Củ chuối sau khi xả sạch mủ, chần sơ với nước sôi rồi bóp nhẹ, vắt ráo sau đó trộn với dung dịch nước nắm, đường, muối, giá đỗ sẽ thành món nham củ chuối.
Món nham củ chuối cần lá chanh và lạc để dậy mùi đặc trưng
Nhớ về món ăn thủa nghèo khó, anh Việt Anh (ở Đống Đa, Hà Nôi) chia sẻ: "Nhắc đến nham củ chuối thì ký ức tuổi thơ cùng hương vị món ăn xưa cũ lại ùa về. Ngày đó, những bữa cơm nhà nghèo lúc no lúc đói, mỗi lần đi học về nhà được ăn một bát nham củ chuối khiến tôi có cảm giác mình vui sướng. Giờ đây, một số nhà hàng ở Vinh có bán món ăn này chứ ở Hà Nội không có, tôi đưa vợ đi ăn thử, vợ còn bảo "củ chuối cũng ăn được hả?".
Theo anh Việt Anh, chỉ có củ chuối hột mới làm được món nham, bởi các cây chuối khác củ chát và đắng. Trước đây, mỗi khi có củ chuối hột, cả nhà lại xúm vào mỗi người một tay làm thành cả chậu nham để ăn. Củ chuối sau khi đào lên phải gọt lớp vỏ bẩn bên ngoài, lộ ra phần gốc trắng phía trong.
Phần này được thái chỉ thành những sợi nhỏ dài, thái tới đâu cho ngay vào chậu nước có pha chút muối để không bị thâm đen vì mủ. Sau đó, sợi củ chuối được chần sơ nước sôi rồi trộn gia vị. "Củ chuối sau khi thái sợi đem trộn với giá đỗ, gia vị, lá chanh, và quan trọng nhất là phải có lạc rang giã nhỏ thì mới bùi. Để món ăn thêm phần hấp dẫn, cần thêm ít ớt, rau ngò và khế chua thái mỏng rồi trộn đều", anh Việt Anh nói thêm.
Gia vị để làm thành món nham củ chuối
Chị Hân - chủ quán ăn vặt ở đường Hồng Bàng (TP.Vinh, Nghệ An) cho biết món nham củ chuối ở quán chị rất đắt khách. "Tôi bán với giá 110.000 đồng/đĩa loại 1kg, mỗi ngày phải bán được vài chục đĩa nham, nhiều khách đến muộn còn không có để ăn.
Củ chuối thì nhiều nhưng chủ chuối để làm nhanh phải là củ chuối hột, nên tôi phải đặt hàng ở khắp nơi, ở cả Hà Tĩnh và một số miền quê ở Nghệ An. Món nham ngon, đúng vị đòi hỏi phải có đủ nguyên liệu và người làm phải khéo léo trong cách gia giảm, quan trọng là phải có lá chanh và lạc mới dậy mùi".
