Cá chốt xưa giá rẻ như cho, thường xuất hiện trong bữa cơm của người nghèo, thế nhưng giờ đây đã trở thành một đặc sản mà người giàu cũng tìm mua về thưởng thức.
“Bạc Liêu là xứ quê khờ/ Dưới sông cá chốt, trên bờ Triều Châu”, loại đặc sản cá chốt trâu của nơi này từ lâu đã đi vào ca dao, tục ngữ. Đây là loài cá bắt nguồn từ tự nhiên, phân bố chủ yếu ở các vùng thuộc khu vực Đông Nam Á như Việt Nam, Thái Lan, Lào,… được tìm thấy và đánh bắt nhiều nhất ở lưu vực sông Cửu Long, đặc biệt là Bạc Liêu.
Cá chốt trâu có rất nhiều giống từ cá chốt sọc, cá chốt trâu, cá chốt trắng… Cá chốt chuột có hình ống tròn, kích thước nhỏ hơn so với những loài cá chốt khác, da trơn bóng pha lẫn những sọc vàng đen xen kẽ trông rất lạ mắt. Vào mùa mưa lũ, cá chốt xuất hiện rất nhiều. Khoảng thời gian này ngư dân có thể đánh bắt được hàng trăm kg cá chốt mỗi ngày tại các con kênh, rạch của đồng bằng sông Cửu Long.
Cá chốt trâu là một đặc sản nổi tiếng ở Bạc Liêu
Vốn là loại cá dân dã, thời những năm 80 của thế kỷ 20 cá chốt là món ăn của người nghèo vì lúc ấy cá nhiều và được bán với giá thành rất rẻ. Thậm chí, người dân thị thành chê nó là loại ăn tạp nên ít khi mua. Thế nhưng nhiều năm trở lại đây, cá chốt trâu trở thành đặc sản đồng quê của đất Bạc Liêu nhiều người giàu tìm mua.
Tại thành phố, loại cá này được bán rất rộng rãi từ chợ, siêu thị, cửa hàng đặc sản miền Tây cho đến chợ mạng, các sàn thương mại điện tử… Cá chốt nằm trong danh sách những loại cá ngon nhất miền Tây Nam Bộ, giá dao động khoảng từ 180.000 - 200.000 đồng/kg.
“Cá chốt trâu nhỏ, thịt ngọt lại chắc nên ăn rất ngon. Vào những ngày mưa, gió lạnh được ngồi quây quần bên gia đình ăn bữa cơm với cá chốt kho quẹt thì còn gì bằng. Với món ăn này các bạn nên sử dụng cá chốt trâu để tăng độ béo cho món ăn”, chị Trần Minh Nhi (30 tuổi, Tp. HCM), một người con Bạc Liêu chia sẻ. Bên cạnh món cá chốt trâu kho quẹt, loại cá này còn có thể chế biến nhiều món ăn khác như cá chốt xào sả ớt, cá chốt chiên bột, cá chốt nấu canh chua…
Món ngon từ cá chốt trâu.
Nhờ nuôi cá chốt trâu, nhiều ngư dân tại Bạc Liêu đã từ thoát nghèo. Anh Châu Hoàng Tâm (37 tuổi) cho biết năm 2013, anh lập trang trại nuôi các loại thủy sản nhưng hiệu quả không cao vì giá cả bấp bênh, đầu ra không ổn định nên thất bại. Nhận thấy giống cá chốt trâu có tiềm năng khai thác nên anh quyết định quy hoạch 4.500 m2 đất để nhân giống, bảo tồn nguồn cá quê hương và phát triển kinh tế từ năm 2020.
Người dân Bạc Liêu làm giàu nhờ nuôi cá chốt trâu.
Sau hơn 2 năm nghiên cứu, anh Tâm đã có nguồn thu nhập ổn định từ giống cá này. “Cá con sau khi ươm 14 ngày sẽ xuất bán. Kích cỡ của cá con khi xuất bán từ 2,5 - 3cm, giá bán từ 250 đồng/con. Cá được xuất bán sang các tỉnh Cà Mau, Trà Vinh, Long An. Năm 2020, tôi xuất bán khoảng 19 triệu con cá giống. Năm nay, từ đầu vụ tới giờ, anh xuất bán được 2 triệu con. Tính ra lợi nhuận cao và thường là gấp đôi. Nếu bỏ vốn khoảng 20 triệu đồng, trong vòng 40 ngày xuất bán có thể thu được 40 triệu đồng”, anh Tâm nói.
