Ung thư não và dấu hiệu nhận biết sớm

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ung thư não ảnh hưởng gần 1% dân số thế giới. 

Do khối u có ít triệu chứng nhận biết nên 8 dấu hiệu dưới đây được xem là hữu ích, giúp mọi người nhận biết sớm để tầm soát căn bệnh nan y này.

1. Đau đầu dai dẳng

Theo Viện Ung thư Wayne, Santa Monica, California, Mỹ, đau đầu dai dẳng là một trong những dấu hiệu cảnh báo sớm bệnh ung thư não. Thực tế, rất khó phân biệt giữa cơn đau đầu gây ra bởi khối u não và những dạng đau đầu khác. Riêng đau đầu dai dẳng hàng ngày, cơn đau xấu đi theo thời gian, hay xuất hiện khi thức dậy vào buổi sáng do áp lực nội sọ sau khi nằm nhiều giờ là dấu hiệu không thể bỏ qua. Cơn đau có thể biến thiên tùy thuộc vào kích thước, sự tăng trưởng của khối u. Khối u phát triển càng nhanh, kích thước càng lớn, mức đau càng trầm trọng. Đến nay chưa hề có quy định cụ thể về hình thức đau đầu với việc dự báo khối u não, trường hợp đau đầu dai dẳng, nếu dùng mọi biện pháp điều trị không khỏi thì rất có khả năng bị ung thư não, nên đi tư vấn, khám càng sớm càng tốt.

2. Suy giảm tầm nhìn

Triệu chứng suy giảm thị lực dễ bị nhầm với các loại bệnh khác, nhưng khi có khối u não thì tầm nhìn sẽ bị giảm mạnh. Suy giảm thị lực dễ bị bỏ qua, chỉ đến khi xuất hiện các sự cố nghiêm trọng liên quan đến thị lực, như tai nạn giao thông do mắt kém... thì người trong cuộc mới đi khám và can thiệp. Suy giảm thị lực hay suy giảm tầm nhìn ngoại vi được y học gọi là bitemporal hemianopia (bán manh đồng danh). Nó xuất hiện khi các khối u tuyến yên chèn ép giao thoa quang, hoặc một phần của đường thị giác. Ung thư não chỉ là một trong nhiều bệnh cần đến gặp bác sĩ nhãn khoa đầu tiên.

3. Gây suy yếu, mệt mỏi

Não bộ đảm nhận nhiều chức năng quan trọng, trong đó có chức năng kiểm soát chuyển động cơ bắp. Ví dụ, vỏ não vận động bên phải kiểm soát bên trái cơ thể còn vỏ não vận động bên trái kiểm soát bên phải cơ thể. Nếu có khối u ở bất cứ bên nào, tín hiệu kiểm soát sẽ bị gián đoạn và làm phá vỡ mất chức năng thể chất. Một khi có khối u não, người trong cuộc có thể không cảm thấy đau ở chân tay, nhưng chân hoặc cánh tay trái hoặc bên phải có thể bất lực do vỏ não vận động bị tổn thương do khối u gây ra.

4. Líu lưỡi hoặc nói lắp

Vấn đề ngôn ngữ như nói lắp, khó gọi tên người, đồ vật.. là những triệu chứng nan y có khối u ở trán hoặc thùy thái dương, hay bất cứ vùng nào trong não liên quan đến chức năng vận động lời nói và khả năng hiểu ngôn ngữ. Có hai trung tâm liên quan đến phát ngôn đặt ở bên trái khu vực có tên Wernicke, nhằm giúp cho con người hiểu khi giao tiếp và phát ngôn. Riêng vùng Broca trong não, có nhiệm vụ kích hoạt cơ bắp để tạo âm thanh, nếu các vùng này xuất hiện các khối u thì khả năng phát ngôn sẽ gặp nhiều khó khăn.

5. Xuất hiện cảm xúc ủ rũ và hành vi nguy hiểm

Những người có khối u não thường phát triển chứng trầm cảm, tức giận hay lo lắng, ngay cả khi họ không thường xuyên thể hiện các cảm xúc này. Lý do, khối u gây chèn ép các phần của thùy trán, nơi đảm nhận chức năng xử lý ngữ thái tình cảm, kể cả những thay đổi lạ trong hành vi, như vô cớ tức giận hoặc kích động, xuất hiện các hành vi nguy hiểm. Khối u lớn ở thùy trán phát triển chậm cũng có thể làm thay đổi tính cách, thậm chí có thể phát sinh những hành vị tội phạm nghiêm trọng vượt quá tầm kiểm soát của người trong cuộc.

6. Giảm thính lực hoặc ù tai

Thùy thái dương, nằm ở phần dưới vỏ não phía sau đảm nhận chức năng nghe âm thanh, hiểu ngôn ngữ khi trò chuyện. Nếu tự nhiên mất thính lực một tai hoặc có cảm giác ù tai liên tục, kiểu nghe còi réo thì nên hẹn bác sĩ để khám, bởi đây là một trong những dấu hiệu của bệnh ung thư não gây ra.

7. Vô sinh

Não bộ của con người kiểm soát gần như mọi thứ trong cơ thể, kể cả trình sản xuất hoóc-môn thông qua cơ chế mở rộng tuyến yên, cấu trúc bằng hạt đậu nằm ở đáy não. Các khối u ảnh hưởng rất lớn đến tuyến yên, như hạn chế việc bài tiết hoóc-môn hoặc ngăn chặn tuyến yên hoạt động đúng chức năng. Đây là lý do tại sao nhiều phụ nữ khi có khối u não thường không thể thụ thai hoặc sản xuất sữa sau sinh, thậm chí có thể gây vô sinh cho con người.

8. Mất cân bằng

Một trong những chức năng của não là# giúp duy trì chức năng vận động vận động cơ thể. Một khi thấy đi bộ gặp khó khăn, nhất là đi bộ trong bóng tối, hay nghiêng về một bên, rất có thể là hậu quả do khối u ở tiểu não gây ra, trong đó các vùng não chịu trách nhiệm duy trì sự cân bằng và phối hợp hoạt động của cơ thể gặp khó khăn. Ngoài ra, vấn đề cân bằng của cơ thể cũng là một triệu chứng thầm lặng của bệnh đa xơ cứng.

Nguyên nhân của u não nguyên phát chưa xác định được, việc nghiên cứu vẫn tiếp tục được tiến hành.

Nguyên nhân của khối u thứ phát là ung thư nguyên phát tại một nơi nào đó trên cơ thể di căn sang não.