Đây là một đặc sản rất hút khách và vô cùng ngon miệng ở tỉnh Trà Vinh, Cà Mau, được đánh giá là thơm ngon khó cưỡng còn hơn cả cua bể mà mức giá lại cực kỳ phải chăng.
Chù ụ là một đặc sản vô cùng nổi tiếng của vùng đất Trà Vinh và Cà Mau, được đông đảo du khách tới đây thăm thú tìm mua để thưởng thức. Đây là một loài động vật thuộc lớp giáp xác có họ với loài Cua.
Con chù ụ có vẻ ngoài giống cua nhưng kích thước bé nhỏ hơn, đặc biệt phần mai của nó vô cùng sần sùi, thô ráp khi sờ vào. So với những loài giáp xác khác thì con chù ụ có phần chậm chạp, cục mịch hơn.
Chù ụ rất thích sinh sống tại những nơi có vùng nước lợ, nhất là tại những vùng tiếp giáp cửa biển, những khu vực rừng ven biển sẽ bắt gặp rất nhiều chù ụ ở mọi nơi.
Sở dĩ chúng lại có tên gọi “buồn cười” như vậy là bởi vì người miền Tây Nam Bộ trông dáng vẻ chậm chạp và gương mặt có phần buồn rười rượi, giống như bị “chù ụ” nên mới đặt tên cho chúng như vậy.
Tuy có vẻ ngoài cục mịch, chậm chạp nhưng con chù ụ rất thích đào hang và chúng rất giỏi trong việc đó. Vậy nên người dân khi muốn đánh bắt chù ụ cần phải khéo léo tìm ra nơi nào là hang ổ của chúng rồi chọc cho chù ụ chui ra khỏi hang để đánh bắt.
Con chù ụ xuất hiện và có thể đánh bắt được gần như quanh năm. Tuy nhiên người dân chỉ đánh bắt chúng vào mùa nước lên lúc tháng 10 hoặc tháng 11 âm lịch. Khi này chù ụ ngoi ra khỏi hang để đẻ trứng nên thịt của chúng rất ngon. Còn lại không nên bắt chù ụ vào thời điểm đầu năm vì khi đó chúng lột xác, thịt không ngon chút nào.
Con chù ụ có vòng đời khá ngắn, do đó nếu đã đánh bắt được thì cần phải mang đi chế biến ngay để đảm bảo sự tươi ngon, tránh chúng chết quá nhanh. Thông thường những người dân có thể bắt được từ 2-3kg con chù ụ mỗi ngày.
Chù ụ tuy chậm chạp nhưng chúng khá hung dữ nếu ở gần nhau. Vậy nên khi bắt được cần tách riêng mỗi con chù ụ ra riêng một rổ để tránh chúng đánh nhau khiến gãy càng, ảnh hưởng tới hương vị trong quá trình chế biến.
Chù ụ có thể được chế biến thành nhiều loại món ăn ngon miệng, hấp dẫn khác nhau như món hấp, rang, xào me,... Các món ăn ngon từ chù ụ khiến người ăn cảm thấy hấp dẫn, khó có thể quên được hương vị đậm đà, mùi thơm mà những món ăn từ cua, ghẹ không thể nào đạt được.
Thịt chù ụ có độ dai và ngon hơn hẳn các loại cua hay ghẹ, ba khía,... Đặc biệt phần gạch vô cùng béo ngậy không thể chê vào đâu được. Thậm chí phần vỏ của chúng nếu chế biến khéo léo thì còn có thể ăn được, mang đến sự giòn giòn độc đáo.
Trước kia người ta đánh bắt chù ụ để ăn qua ngày thay vì ăn cua, ghẹ do không có điều kiện kinh tế. Tuy nhiên nhận thấy hương vị của nó còn ngon hơn cả cua, ghẹ hay ba khía nên người dân đổ xô đi đánh bắt, khiến giá cả của chù ụ tăng chóng mặt.
Hiện nay bạn có thể tìm mua chù ụ tươi được bày bán ngoài chợ các tỉnh Trà Vinh hay Cà Mau với mức giá chỉ từ 45.000 đến 80.000 đồng/kg tùy kích thước. Mức giá này khá dễ chịu chứ không đắt đỏ như nhiều loại hải sản khác.
