Đậu xanh được dùng nấu xôi, nấu chè và có nhiều dưỡng chất tốt cho sức khỏe. Nhiều công dụng từ loại thực phẩm này còn ít được biết đến.
Bài viết dưới đây là chia sẻ của bác sĩ CK 1 Lê Thị Thuý Hằng, Đơn vị Điều trị ban ngày, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM - Cơ sở 3 về những tác dụng tốt cho sức khỏe của đậu xanh:
Đậu xanh là cây thuộc họ Đậu, nó còn có các tên gọi khác như Đậu chè, Đậu tằm, Lục đậu, Đậu tắt, Má thủa kheo (Thái), Thúa kheo (Tày).
Đậu xanh có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe như sau:
Cung cấp nhiều chất dinh dưỡng
Đậu xanh rất giàu vitamin và khoáng chất cần thiết cho sức khỏe. Thành phần dinh dưỡng cao, hạt chứa nước 14%, protid 23,4%, lipid 2,4%, glucid 53,1%, cellulose 4,7%. Còn có các nguyên tố vi lượng Ca, P, Fe và các vitamin (tiền sinh tố A, B1, B2, PP, C). Còn có các phosphatidyl choline, phosphatidyl ethanolamine…
Đậu xanh chứa nhiều chất dinh dưỡng tốt cho sức khỏe. (Ảnh minh họa)
Ngăn ngừa bệnh mạn tính
Chất chống oxy hóa giúp trung hòa gốc tự do - nguyên nhân có thể gây viêm mạn tính, bệnh tim hay ung thư. Đậu xanh chứa nhiều chất chống oxy hóa lành mạnh như axit phenolic, flavonoid, axit caffeic, axit cinnamic… Các nghiên cứu chỉ ra rằng các chất chống oxy hóa từ đậu xanh có thể giảm sự phát triển ung thư ở phổi và dạ dày do gốc tự do.
Ngăn ngừa bệnh tim
Lượng cholesterol xấu cao có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim, dùng đậu xanh có thể giúp cơ thể giảm lượng cholesterol xấu.
Giúp giảm huyết áp
Huyết áp cao tăng nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ, là những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên thế giới. Và các protein trong đậu xanh có thể ức chế các enzyme (có vai trò làm tăng huyết áp) một cách tự nhiên.
Giúp giảm đường huyết
Tỉ lệ người bệnh đái tháo đường trong xã hội ngày càng tăng. Nó gây ra nhiều biến chứng ảnh hưởng cuộc sống thậm chí sinh mạng con người.Đậu xanh giúp giảm đường huyết nhờ có hàm lượng chất xơ và protein cao, làm chậm quá trình giải phóng đường vào máu. Các nghiên cứu trên động vật cũng chỉ ra chất chống oxy hóa vitexin và isovitexin trong đậu xanh có thể làm giảm đường huyết và giúp insulin hoạt động hiệu quả hơn.
Chè đậu xanh là món ngon thanh mát, lại có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe. (Ảnh minh họa)
Công dụng của đậu xanh với hệ tiêu hóa
Đậu xanh chứa nhiều dưỡng chất tốt cho hệ tiêu hóa như chất xơ hay kháng tinh bột. Trong 200 gam đậu xanh nấu chín có tới 15,4 gam chất xơ, đặc biệt là một loại chất xơ hòa tan có tên là pectin làm dễ tiêu hóa thức ăn. Chất kháng tinh bột trong đậu xanh đóng vai trò như chất xơ hòa tan, có ích cho lợi khuẩn đường ruột. Các lợi khuẩn này sẽ tiêu hóa kháng tinh bột và biến loại tinh bột này thành các axit béo chuỗi ngắn như butyrate. Butyrate có chức năng nuôi dưỡng các tế bào ruột già, tăng cường khả năng miễn dịch đường ruột và thậm chí làm giảm nguy cơ ung thư ruột già.
Giúp giảm cân
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng chất xơ và protein có thể ức chế các hormone gây đói như ghrelin. Hơn nữa, các nghiên cứu bổ sung đã phát hiện ra rằng cả hai chất dinh dưỡng trên đều thúc đẩy giải phóng hormone khiến bạn cảm thấy no như peptide YY, GLP-1 và cholecystokinin.
Ngăn ngừa sốc nhiệt
Súp hoặc chè đậu xanh là món yêu thích của nhiều người trong mùa nóng nhờ đặc tính chống viêm giúp ngăn ngừa sốc nhiệt, tăng nhiệt độ cơ thể, khát nước… Các nghiên cứu trên động vật cũng đã chỉ ra những chất chống oxy hóa vitexin và isovitexin trong đậu xanh có thể giúp bảo vệ tế bào khỏi các tổn thương do sốc nhiệt.
Cung cấp dưỡng chất cho thai phụ
Phụ nữ nên ăn nhiều thực phẩm giàu folate trong thai kỳ vì đây là chất rất cần thiết cho sự tăng trưởng và phát triển tối ưu của bé. Việc không bổ sung đủ folate trong thai kỳ có thể làm tăng nguy cơ dị tật bẩm sinh ở trẻ. Chỉ cần ăn khoảng 200 gam đậu xanh là đã cung cấp cho cơ thể 80% lượng folate cần thiết hằng ngày. Đậu xanh cũng có nhiều chất sắt, protein và chất xơ là những chất dễ bị thiếu trong thai kỳ.
Theo y học cổ truyền, đậu xanh có vị ngọt, hơi lạnh, tính mát. Công dụng chủ yếu là thanh nhiệt, giải độc, trừ phiền nhiệt, bớt đau sưng, ích khí lực, điều hòa ngũ tạng, nấu ăn bổ mát và trừ các bệnh nhiệt. Vỏ đậu xanh giải nhiệt độc giúp bớt mờ mắt.
Các bệnh lý có thể dùng đậu xanh để điều trị như giải cảm sốt, giải ngộ độc thuốc hay thức ăn hoặc uống thuốc quá liều, chống các bệnh ôn nhiệt mùa hè, chữa giời leo, giải rượu, trị bí tiểu...
Tuy nhiên có những trường hợp không nên dùng đậu xanh như:
- Người có thân nhiệt tính hàn như tay chân lạnh thiếu lực, lưng chân đau nhức và đi ngoài phân lỏng.
- Người già và trẻ em không nên ăn quá nhiều để tránh khó tiêu.
- Khi dùng thuốc không nên kết hợp đậu xanh sẽ gây giã thuốc.
