Cốm là đồ ăn gắn liền với mùa thu, mang hương vị rất riêng, không những thế nó còn giàu dinh dưỡng, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Cốm là lúa non nên giàu dưỡng chất tốt cho sức khỏe
Cốm vốn là món ăn dân dã quá quen thuộc, xuất hiện ở nhiều địa phương, thậm chí có những địa danh vô cùng nổi tiếng gắn liền với cốm như làng Vòng, Hà Nội. Ngày nay do tốc độ đô thị hóa nhanh, nơi sản xuất bị thu hẹp, cốm trở thành món đặc sản, thậm chí phải đặt hàng trước mới mua được với giá không hề rẻ.
Là món ăn dân dã, đơn giản, cốm có rất tốt cho sức khỏe. Lương y Vũ Quốc Trung (Hội Đông y Hà Nội) cho biết, cốm được làm từ lúa non, trải qua quá trình sơ chế khá cầu kỳ và phức tạp mới cho ra được thành phẩm. Cốm vì thế có nhiều giá trị dinh dưỡng như giàu protein, chất xơ, vitamin…, giúp hỗ trợ tiêu hóa tốt, làm giảm mỡ máu, huyết áp. Ngoài ra, cốm làm từ lúa non còn có lượng canxi khá dồi dào nên khi sử dụng sẽ bổ sung lượng canxi đáng kể cho cơ thể.
Cốm được làm từ lúa non nên có nhiều chất dinh dưỡng tốt cho cơ thể.
“Nếu mua được cốm vừa làm xong về sử dụng luôn thì các chất dinh dưỡng không bị hao hụt, lượng chất xơ, vitamin còn nhiều. Không chỉ có vậy, cốm làm từ lúa non nên rất thơm và béo ngậy, chất béo này cực tốt có thể giúp chị em đẹp da, tránh mất nước, tránh khô da…”, lương y Trung cho hay.
Đồng quan điểm trên, PGS.TS Nguyễn Văn Hoan, nguyên Viện trưởng Viện Nguyên cứu lúa (Học viện Nông nghiệp) cho biết, cốm có tác dụng phòng cao huyết áp, tốt cho hệ tiêu hóa, giúp làm đẹp da…Tuy nhiên, khi sử dụng cốm nếu không cẩn thận vẫn dễ gây hại cho sức khỏe.
“Người dân nên mua cốm theo đúng mùa vào khoảng tháng 8, tháng 9, muộn nhất là tháng 10 hàng năm. Ngoài thời gian trên, các loại cốm được bày bán trái mùa thường được bảo quản trong tủ lạnh (cấp đông), khi đó chất lượng không ngon, không còn nhiều giá trị dinh dưỡng, nếu không bảo quản tốt có thể còn gây hại cho sức khỏe”, PGS Hoan cho hay.
Cốm thành phẩm không nên mua nhiều vì bảo quản lâu không tốt khi ăn.
Cốm có màu đẹp mắt chưa chắc đã ngon, thậm chí dễ ngộ độc
Cũng liên quan đến vấn đề này, trao đổi với PV, PGS Nguyễn Duy Thịnh - Chuyên gia về Công nghệ thực phẩm cho rằng, cốm được sản xuất từ lúa non và dù là loại lúa nào thì màu nguyên bản của nó sẽ là màu vàng của lá lúa héo. Thực tế, dù đúng mùa hay trái mùa thì một số loại cốm được bày bán hiện nay nhìn màu xanh rất đậm hoặc vàng ruộm trông vô cùng bắt mắt.
“Cốm có màu xanh không tự nhiên hoặc vàng ruộm đó rất có thể đã được nhuộm, lên màu. Thông thường có hai loại nhuộm hay sử dụng, thứ nhất là nhuộm thủ công, bằng cách dùng lá nếp hoặc nguyên liệu tự nhiên xay ra lấy nước nhuộm, loại này không độc hại nhưng cần bảo quản kỹ để tránh ẩm mốc.
Không ít vụ việc nhuộm cốm bằng chất phụ gia, phẩm màu đã bị phát hiện.
Loại thứ 2 là nhuộm bằng phẩm màu. Thực tế cơ quan chức năng đã phát hiện không ít cơ sở sản xuất cốm dùng kiểu nhuộm này. Vấn đề đáng lưu ý nhất là phẩm màu dùng nhuộm cốm có phải là loại được phép sử dụng trong thực phẩm hay không? Thứ nữa, nếu dùng phẩm màu được phép thì liệu đã dùng đúng liều lượng cho phép?
"Phẩm màu nếu dùng quá liều lượng cho phép chắc chắn sẽ gây hại cho sức khỏe, nhiều thì ngộ độc, còn không sẽ tích tụ trong cơ thể ảnh hưởng lâu dài”, PGS Thịnh cảnh báo.
Từ những phân tích trên, PGS Thịnh cho rằng, người nên khi mua cốm không nên chọn những loại có màu quá sặc sỡ. Ngoài ra, có thể thử xem cốm có nhuộm phẩm màu hay không bằng cách khi mua về ngâm thử một ít vào nước khoảng nửa giờ để nhận biết. Sau 30 phút ngâm cốm, nếu nước vẫn trong thì là cốm tự nhiên, còn nước chuyển sang màu xanh nhạt, hạt cốm từ xanh chuyển sang trắng hoặc đục thì là khả năng lớn là cốm nhuộm phẩm màu.
Những loại cốm có màu xanh bắt mắt có nguy cơ bị nhuộm phẩm màu rất cao.
Theo chuyên gia, để có cốm ngon, an toàn, bạn nên mua ở những nơi uy tín. Mua cốm vào buổi sáng là tốt nhất vì khi đó cốm còn tươi, có hương thơm đặc trưng và còn nhiều giá trị dinh dưỡng.
“Cốm chỉ là loại đồ ăn chơi, ăn thưởng thức chứ không phải như mớ rau, con cá ăn hàng ngày. Vì thế, khi mua chỉ nên lấy lượng ít đủ gia đình dùng, không nên tích trữ vì cốm khi đã thành phẩm việc bảo quản lâu không tốt cho sức khỏe”, PGS Thịnh khuyên.