Là một trong những loại gia vị đắt nhất thế giới, nhụy hoa nghệ tây (saffron) gần đây được nhiều người Việt ưa chuộng, đặc biệt là phụ nữ, khi nghe những thông tin về hiệu quả “thần kỳ” trong việc chữa bệnh cũng như làm đẹp của nó. Liệu thực tế có như nhữ
Bài viết dưới đây là chia sẻ của của PGS.BS gốc Việt Trần Huỳnh (Huynh Wynn Tran), Đại học Y khoa California Northstate University, Sacramento, California (Mỹ) về những thông tin liên quan tới công dụng và lưu ý khi dùng nhụy hoa nghệ tây - một trong những loại gia vị đắt đỏ được nhiều người ưa dùng gần đây vì những lời đồn thổi về các tác dụng đặc biệt.
Tôi nhận được nhiều câu hỏi về công dụng của nhụy hoa nghệ tây. Vậy công dụng thực sự của nhụy hoa nghệ tây là như thế nào? Nhiều người nói sản phẩm này có thể chữa ung thư, làm trắng da, liệu có đúng?
PGS.BS gốc Việt Trần Huỳnh (Huynh Wynn Tran), Đại học Y khoa California Northstate University, Sacramento, California (Mỹ)
Nhụy hoa nghệ tây là gì?
Nghệ tây vốn thể hiện ý nghĩa về một bông hoa có nhụy màu vàng, mọc ở phía tây. Nó có tên khác là saffron, tên khoa học là Crocus sativus.
Đây là một cây có củ, có hoa màu tím, chỉ có 3 nhụy, mùi thơm nhẹ, thường chỉ mọc ở những vùng đất khô cằn xứ Tây Á như Iran, Iraq. Iran là đất nước cung cấp hoa nghệ tây cho khắp thế giới. Một điểm thú vị là mỗi bông chỉ có 3 nhụy nên để lấy được 1kg nhụy nghệ tây thì cần tới 75.000 bông hoa. Vì thế, đây thực sự là tinh chất và rất đắt tiền.
Công dụng của nhụy hoa nghệ tây
Theo y văn, nhụy hoa nghệ tây có nhiều công dụng, nhưng 2 công dụng được nhắc đến nhiều nhất là trị trầm cảm và giảm mất trí nhớ.
Bông nghệ tây chỉ có 3 nhụy - đây chính là phần được săn lùng làm dược liệu.
Tham khảo thông tin trên Pubmed - trang web uy tín của Bộ Y tế Mỹ thì thấy phần lớn các bài nghiên cứu về nhụy hoa nghệ tây đăng trên trang này là công bố, so sánh kết quả chứ ít có thử nghiệm thực chứng, thử nghiệm đối chứng giữa các nhóm đối chứng với nhau. Nghiên cứu lớn nhất là từ nhóm tác giả ở Iran. Tuy nhiên, những nghiên cứu dạng này khá thiên vị - khi nó xuất phát từ nơi sản xuất và bán nhiều nhất thế giới.
Có 8 nghiên cứu về nhụy hoa nghệ tây đăng trên Pubmed, cho thấy tác dụng tích cực của nhụy hoa nghệ tây tương đương như thuốc chống trầm cảm. Chống trầm cảm, chống khó ngủ là tác dụng thông dụng của nhụy hoa nghệ tây. Với bệnh mất trí nhớ, thì nhụy hoa nghệ tây cũng có tác dụng tương tự như thuốc thông thường chữa bệnh này hiện nay.
Có một số nghiên cứu về khả năng chữa ngứa, giảm cân, bệnh tiểu đường của nhụy hoa nghệ tây. Nghiên cứu đối chứng cho thấy bệnh có cải thiện nhưng không đáng kể.
Nhìn chung, tôi nghĩ rằng nhụy hoa nghệ tây có thể có tác dụng chống trầm cảm, giúp giảm ngứa, ngủ ngon, nhưng không có tác dụng chữa trị ung thư hay làm trắng da như nhiều trang web quảng cáo.
Lưu ý khi sử dụng nhụy hoa nghệ tây
Một nghiên cứu thử nghiệm trên tế bào xương bị ung thư (trong phòng thí nghiệm) cho kết quả khả quan. Nhưng với nghiên cứu ung thư cần có ở nhóm đối chứng ngẫu nhiên và phải so sánh với các phương pháp điều trị hiện đại.
Nhiều người uống nước nhụy hoa nghệ tây (saffron) để chữa bệnh, làm đẹp.
Hiện nay, nhụy hoa nghệ tây chưa được chấp nhận trong chữa trị ung thư chính thống. Dùng bất cứ loại thực phẩm chức năng nào đều không phải là cách chữa ung thư.
Khi sử dụng, nhụy hoa nghệ tây có thể có những tác dụng phụ khá nguy hiểm nếu dùng quá liều. Người Việt hay có suy nghĩ cái gì tốt thì càng dùng nhiều càng tốt, nhưng thực tế không phải như vậy. Nhất là khi nhụy hoa nghệ tây giống như một loại thuốc chống trầm cảm với một số tác dụng phụ thông dụng như: Khô miệng hồi hộp, nhức đầu, buồn chán, ói mửa…
Nếu dùng nhụy hoa nghệ tây như một thực phẩm có thể không sao, nhưng dùng như kiểu dạng thuốc, uống nhiều, trên 5g thì có thể bị ngộ độc. Thậm chí, dùng trên 12-20g có thể gây tử vong.
Nhụy hoa nghệ tây không phải thuốc bách bệnh.
Tóm lại nhụy hoa nghệ tây có thể xem như một dạng thuốc nam, được chứng minh trong y văn, lịch sử, công dụng chủ yếu về chống trầm cảm, hữu ích cho trí nhớ, có những tác dụng nhất định, không có tác dụng chữa ung thư hay làm đẹp da.
Sản phẩm này rất đắt tiền nên nhiều người lợi dụng để bán loại giả, vì vậy mọi người nên cẩn thận khi mua và cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
Lương y Bùi Hồng MinhPhó chủ tịch hội Đông y Ba Đình, Hà Nội
