Bầu là loại quả xuất hiện rất nhiều vào mùa hè, khi luộc hay nấu canh bầu không chỉ mang đến vị thanh mát mà trong đông y nó còn là vị thuốc rất tốt cho sức khỏe.
-
Tốc độ phátChuẩn
-
Giọng đọc
Đại tá, lương y Bùi Hồng Minh (Hội Đông y Ba Đình, Hà Nội) cho biết, quả bầu có rất nhiều ở Việt Nam và được nhiều gia đình sử dụng, nhất là vào mùa hè. Theo ông Minh, trước đây khi kinh tế còn khó khăn, quả bầu là thực phẩm “cứu đói”, ngoài quả rất nhiều người dùng lá và ngọn bầu để chế biến thành món ăn.
Về phương diện đông y, lương y Hồng Minh cho rằng, quả bầu chẳng khác gì “tiên dược” vì ngoài có nhiều dinh dưỡng tốt cho sức khỏe, bầu còn giúp hỗ trợ chữa nhiều chứng bệnh mà nhiều người gặp phải.
“Bầu có tên khoa học là Lagenaria ciceraria, hay còn có tên gọi khác là bầu canh, bầu nậm. Qủa bầu vị hơi nhạt, tính mát có công hiệu giải nhiệt, giải độc, lợi tiểu, nhuận phổi, trừ ngứa; chủ trị các chứng như trướng bụng, phù thũng, tiểu tiện ít, phổi nóng, ho.… Ngoài quả bầu thì lá bầu từng được làm thức ăn chống đói, tua cuốn, hoa bầu có tác dụng giải độc, hạt bầu chữa lợi sưng đau”, ông Minh chia sẻ.
Qủa bầu được rất nhiều người ưa thích trong mùa hè vì ăn có vị mát, giúp giải nhiệt. Ảnh minh họa.
Còn về phương diện dinh dưỡng, trong 100g bầu tươi chứac Carbohydrates: 3.93g, protein: 0.72 g, chất béo: 0.02 g, chất xơ: 0.6 g, vitamin C: 11.7 mg, vitamin B3 (niacin): 0.371 g, vitamin B5 (pantothenic acid): 0.176 mg, kali: 174 mg, phốt pho: 15 mg, magie: 13mg.
Ngoài ra, bầu còn chứa nhiều vitamin và khoáng chất khác như vitamin B2, vitamin B9, vitamin A, canxi, sắt, kẽm, đồng… cùng với các loại axit amin như tryptophan, lysine, valine…
Từ những giá trị dinh dưỡng trên, ông Minh cho biết thịt bầu rất tốt cho người có viêm gan, sỏi thận, tăng huyết áp. Cách dùng như sau: Lấy quả bầu tươi ép nước trộn với mật ong ngày uống 2 lần.
Ngoài ra, thịt quả bầu vị ngọt, tính hàn, có tác dụng giải nhiệt, trừ độc, được dùng trị chứng đái dắt, phù nề, đái tháo đường... Cách dùng bầu làm thuốc như sau: quả bầu 50 - 100g nấu thành canh ăn hằng ngày.
Loại quả này cũng giúp dưỡng phổi rất tốt, đặc biệt người phổi nóng, sinh ra ho. Cách dùng như sau: Quả bầu 50g đun lấy nước uống thay trà trong ngày. Đặc biệt, phần vỏ bầu là bộ phận hay bị vứt bỏ nhất nhưng trong đông y, vỏ bầu là thuốc giúp thanh nhiệt, giải độc, mát máu, mát gan, lợi thận.
Đa số mọi người khi ăn bầu đều bỏ hạt, bỏ vỏ mà không hề hay biết đây là vị thuốc rất tốt.
Không chỉ vỏ quả bầu, lá bầu và hạt cũng thường bị vứt bỏ, nhưng có tác dụng điều trị bệnh rất tốt. Cụ thể, dùng hạt bầu đun lấy nước súc miệng chữa bệnh sưng mộng răng lợi răng lung lay, tụt lợi. Lá bầu có vị ngọt, tính bình có thể làm rau ăn giải nhiệt. Tua cuốn và hoa bầu có tác dụng giải thải nhiệt độc, nấu tắm cho trẻ em phòng ngừa đậu, sởi, lở ngứa.
Lương y Bùi Hồng Minh cũng lưu ý không sử dụng bầu cho những người bị phong hàn, ăn không tiêu do có tính hàn có thể gây đau bụng.
Tham khảo một số bài thuốc từ quả bầu:
- Chữa răng lung lay, viêm lợi: Hạt bầu 20g, ngưu tất 20g, nấu lấy nước ngậm và súc miệng ngày 3 - 4 lần.
- Chữa đái dắt: Quả bầu 50g, rau má 30g, râu ngô 10g, rễ cỏ tranh 20g. Sắc nước uống.
- Chữa đầy bụng không tiêu: Vỏ bầu khô hầm trong nồi kín cho thành than tán mịn. Mỗi lần lấy 1 thìa to uống với nước ấm. Cho vài lát gừng càng tốt.
- Giải độc: Dùng tua cuốn và hoa bầu nấu nước uống.
- Chữa báo bón: Quả bầu 50g, khoai lang 50g, đường đỏ 30g. Nấu nước uống 3 lần trong ngày. Nếu không đỡ uống liền 5 ngày.
