Ung thư gan là căn bệnh nguy hiểm, gây tử vong cao nên nó là nỗi ám ảnh của nhiều người. Hiện nay, theo thống kê ung thư gan ở Việt Nam đứng đầu trong các bệnh ung thư với khoảng 25 nghìn người mắc năm 2018 và khoảng hơn 23.500 người tử vong.
Nguyên nhân gây ung thư gan là gì?
Bệnh gia tăng
Theo PGS Trịnh Thị Ngọc – Phó Chủ tịch Hội gan mật Hà Nội, Bệnh viện Medlatec, ung thư gan đáng báo động khi 90% bệnh nhân ung thư gan tìm tới bác sĩ đều mắc bệnh viêm gan vi rút trước đó nhưng họ không biết mình bị bệnh để có hướng phòng bệnh.
Ung thư gan ở giai đoạn đầu bệnh thường không có triệu chứng gì, một số người có cảm giác mệt mỏi, chán ăn nhưng nghỉ ngơi là hết. Dấu hiệu của bệnh quá mơ hồ nên người bệnh thường không biết. Bác sĩ Ngọc cho biết đa số bệnh nhân thường đến khi cảm thấy đau hay có những triệu chứng bất thường, bệnh nhân đi khám thì mới biết mình đã bị ung thư, nhiều người đã ở giai đoạn cuối. Có người từ khi phát hiện ung thư gan tới khi qua đời chỉ kéo dài 2,3 tháng do khối u to, di căn lên phổi…
Thủ phạm của ung thư gan, bác sĩ Ngọc cho biết nguyên nhân chính của bệnh ung thư gan là virus viêm gan B. Xơ gan cũng là một yếu tố nguy cơ dẫn tới ung thư gan. Uống rượu kéo dài dẫn tới xơ gan là nguyên nhân thường gặp nhất của ung thư gan trên toàn thế giới. 5 thủ phạm Theo bác sĩ Ngọc ung thư gan có ung thư gan nguyên phát và ung thư gan thứ phát. Ung thư gan thứ phát là di căn từ ung thư khác tới gan. Nhưng ở nước ta chủ yếu ung thư biểu mô tế bào gan là ung thư tế bào phát triển trực tiếp tại lá gan.
Về nguyên nhân gây ra ung thư gan, khoa học hiện nay vẫn chưa xác định được chính xác nguyên nhân gây bệnh. Tuy nhiên, có thể điểm mặt những yếu tố gây ung thư gan như sau.
1. Nhiễm vi rút viêm gan B mạn tính
Tại Việt Nam tỷ lệ bệnh nhân bị viêm gan vi rút B rất nhiều, ước tính từ 15 – 20 % dân số. Trong số đó có khoảng 5% bệnh nhân viêm gan mãn tính sẽ tiến triển thành xơ gan và ung thư gan.
Những người bị nhiễm virus viêm gan B mạn tính có nguy cơ tiến triển sang ung thư gan là rất cao. Vậy virus viêm gan B gây ung thư gan như thế nào? Ở những bệnh nhân nhiễm virus viêm gan B mạn tính và ung thư gan, vật liệu di truyền của virus viêm gan B thường được tìm thấy trong vật liệu di truyền của các tế bào ung thư. Vật liệu di truyền virus viêm gan B này có thể phá vỡ các vật liệu di truyền trong các tế bào gan bình thường, gây ra tổn thương cho các tế bào gan, sau đó dần sẽ phát triển thành ung thư gan.
2. Do vi rút viêm gan C
Phần lớn các bệnh nhân bị viêm gan C sẽ phát triển thành xơ gan, sau đó là ung thư gan. Thời gian trung bình của người mắc viêm gan C phát triển thành ung thư gan là khoảng 28 năm. Sau 8 – 10 năm mắc xơ gan, bệnh cũng có nguy cơ chuyển thành ung thư gan.
Cách thức mà virus viêm gan C gây ra ung thư gan chưa được chứng minh rõ ràng. Song cũng có ý kiến cho rằng, virus viêm gan C gây ra bệnh xơ gan – nguyên nhân gián tiếp của ung thư gan hoặc do protein trong lõi của virus viêm gan C cản trở các chất ức chế khối u khiến các tế bào độc hại được sản sinh gây nên bệnh.
3. Uống nhiều rượu gây ra ung thư gan
Xơ gan mạn tính do uống rượu cũng là nguyên nhân phổ biến nhất gây nên ung thư gan. Những người nghiện rượu có nguy cơ mắc ung thư gan cao và thời gian sống của họ thường bị rút ngắn 10 năm so với những người khác.
4. Bệnh tiểu đường và béo phì
Trong thời gian qua, tỷ lệ mắc ung thư gan trên thế giới đã tăng lên đáng kể, song song với sự gia tăng bệnh béo phì và tiểu đường. Béo phì làm tích tụ mỡ trong gan gây nên chứng gan nhiễm mỡ dẫn đến xơ gan và ung thư gan. Tiểu đường khiến người bệnh có nguy cơ mắc ung thư gan cao gấp 3 lần người bình thường. Virus viêm gan C có thể tương tác với bệnh tiểu đường và làm tăng nguy cơ mắc ung thư gan của người bệnh.
5. Thuốc men và hóa chất
Nếu dùng thường xuyên một số loại thuốc có hại cho gan cũng là yếu tố gây ra ung thư gan.
Bệnh gan ứ sắt hay còn gọi là sự quá tải sắt ở gan cũng là một trong những nguyên nhân gây ung thư gan. Đây là bệnh di truyền gây rối loạn chuyển hóa sắt. Sự quá tải sắt gây độc cho cơ thể, đặc biệt ở gan, gây viêm và chết tế bào gan. Điều này dẫn đến xơ gan và nguy cơ rất cao đưa đến ung thư gan.
