Loại rau có mùi khó lẫn, nấu rất "nhỏ giọt" nhưng lại cực tốt giúp lọc máu, dưỡng thận

Lương y Bùi Đắc Sáng

Nơi công tác: Viện hàn lâm KH&CN Việt Nam

Xem tất cả bài viết của chuyên gia

Rau mùi tàu hay người dân còn gọi bằng cái tên thân thuộc rau gai, ngò gai mọc dại rất nhiều ở Việt Nam và rất dễ trồng. Thông thường, người dân chỉ sử dụng loại rau này làm rau gia vị kết hợp với một số loại rau và thực phẩm khác để tạo mùi vị cho món ăn. Tuy nhiên, ít ai biết được ngoài làm gia vị, mùi tàu còn có thể làm thuốc, rất tốt cho sức khỏe.

Nhà khoa học, lương y đa khoa quốc gia Bùi Đắc Sáng (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Hội Đông y Việt Nam) cho biết, dù có tên là rau gai, khi hái hơi ghê tay nhưng thực chất gai của rau mùi tàu không gây hại cho da.

Rau mùi tàu có rất nhiều ở Việt Nam, thậm chí mọc dại rất nhiều. Ảnh minh họa.

Theo lương y Đắc Sáng, rau mùi tàu rất dễ nhận biết, ít nhầm lẫn so với các loại rau khác. Đây là loại cây thảo sống hàng năm hay vài năm, có thân mọc đứng, phân nhánh ở ngọn, cao 15-50cm.

Lá mọc sát đất thành hình hoa thị ở gốc, có phiến mỏng, thuôn, hình mũi mác, thon hẹp lại ở gốc, mép có răng cưa, hơi có gai. Lá ở thân càng lên càng ngắn, nhỏ dần có nhiều răng cưa và gai sắc hơn. Hoa màu trắng lục, mọc thành tán.Quả hình cầu, hơi dẹt, có vảy. Toàn cây có tinh dầu, nên có mùi thơm như rau mùi. 

Cây được trồng nhiều làm gia vị. “Có thể dùng toàn thân từ rễ, lá, quả cho đến hạt để làm thuốc. Cây được thu hái quanh năm, có thể dùng tươi hoặc phơi khô dùng dần”, lương y Sáng chia sẻ.

Trong y học cổ truyền, rau mùi tàu vị cay, hơi đắng, thơm, tính ấm, có tác dụng sơ phong thanh nhiệt, kiện tỳ, hành khí tiêu thũng, giảm đau, làm tan chất nhầy giúp long đờm.

Vị lương y này cũng cho biết, trong y học hiện đại các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, rễ và lá của mùi tàu có hàm lượng tinh dầu cao và rất giàu dưỡng chất như canxi, sắt, phospho, carotene và riboflavin, vitamin A, B1, B2 và C.

Rau mùi tàu chỉ được sử dụng rất ít mỗi khi dùng.

Với những phân tích trên, rau mùi tàu có tác dụng giúp làm ngon cơm, tiêu thức ăn, giải nhiệt, an thần, khu phong, trừ thấp, thoái uế tạp, tanh hôi. Chủ trị: Sổ mũi, tức ngực, rối loạn tiêu hóa, viêm ruột, ỉa chảy. Liều dùng: 10-15g/ngày.

Trong các bộ phận của rau mùi tàu, hạt nhiều chất xơ nên có tác dụng làm sạch, hạ cholesterol trong máu. Người mỡ máu cao có thể dùng hạt mùi tàu đun nước uống thường xuyên sẽ giúp hạ cholesterol và làm sạch máu.

“Có thể dùng hạt mùi tàu giúp giảm cholesterol và làm sạch máu bằng cách, dùng 5g hạt rửa sạch, sau đó xay hoặc giã nát rồi cho 300ml nước vào lọc bỏ cạn. Dùng nước đã lọc đun sôi và để nhỏ lửa trong 3 phút, để nguội và uống. Liều dùng: Nên uống 4/lần”, lương y Bùi Đắc Sáng hướng dẫn.

Rau mùi tàu hay được thêm vào các món canh để tăng mùi thơm hấp dẫn.

Ngoài tác dụng quét mỡ máu, mùi tàu còn tốt cho thận. Theo đó, rau mùi tàu có thể hỗ trợ điều trị sỏi thận. Cụ thể: Lá mùi tàu đem hơ lửa cho héo, cho lá mùi tàu vào ấm sắc, đổ 3 bát nước sắc khi nào còn 1 bát nước. Chia thành 3 lần uống trong ngày. Thời gian uống thuốc từ 7-9 ngày. Uống trước bữa ăn là tốt nhất. 

“Với bài thuốc này tốt nhất người dân nên tham khảo ý kiến chuyên gia trước khi sử dụng, vì cần phải có những thăm khám, chụp chiếu cụ thể để đánh giá mức độ sỏi thận”, ông Sáng lưu ý.

Ngoài hai bài thuốc trên, người bí tiểu, cảm sốt dùng 20g rễ mùi tàu sắc uống. Trường hợp tiểu khó, tiểu buốt dùng lá và hạt mùi tàu 12g, râu ngô 12g sắc uống giúp bệnh thoái lui nhanh.

Xem thêm:

Loại rau bổ chẳng kém nhân sâm, giúp trường thọ nhưng người Việt ít ăn, chê nhạt vị

Nữ nhà văn người Nhật 19 năm không tái phát ung thư nhờ bát canh rau đặc biệt

Loại rau trồng dễ như cỏ, có công dụng bất ngờ nhưng ít người ăn vì sợ "yếu" sinh lý

Là loại rau gia vị có rất nhiều tại Việt Nam nhưng vì lời đồn ăn vào bị yếu sinh lý khiến không ít người, nhất là các quý ông e dè khi sử dụng, mất đi...

Bấm xem >>

Các loại rau củ giàu dinh dưỡng