Một khi gan bạn chứa đầy độc tố mà không kịp điều chỉnh có thể trở thành xơ gan, suy gan mãn tính và nghiêm trọng hơn có thể buộc phải thay gan.
Gan là một trong những cơ quan nội tạng chăm chỉ nhất, là một "công cụ" loại bỏ độc tố trong cơ thể. Nhưng nếu bạn liên tục ăn uống và tiếp xúc với những chất độc hại cũng có thể khiến gan bị quá tải, dẫn tới nhiễm độc gan.
Viêm gan nhiễm độc có thể do rượu, hóa chất, thuốc,... Trong một số trường hợp, viêm gan nhiễm độc phát triển trong vòng vài giờ hoặc vài ngày sau khi tiếp xúc với chất độc. Trong các trường hợp khác, có thể mất hàng tháng trước khi các dấu hiệu và triệu chứng xuất hiện.
Viêm gan nhiễm độc có thể dẫn đến tổn thương gan và sẹo trong gan. Theo thời gian, sẹo này được gọi là xơ gan, khiến gan hoạt động kém dần. Cuối cùng xơ gan dẫn đến suy gan. Phương pháp điều trị duy nhất cho bệnh suy gan mãn tính là thay thế lá gan của bạn bằng một lá gan khỏe mạnh từ người hiến tặng (ghép gan).
Muốn biết gan có bị quá tải độc tố hay không, bạn nên chú ý tới những biểu hiện của cơ thể để kịp thời thay đổi thói quen sống.
1. Đau vùng gan
Cảm thấy đau nhức ở vùng trên bên phải của bụng là dấu hiệu cho thấy gan của bạn có thể đang gặp vấn đề. Thông thường, đó là một cơn đau âm ỉ nhưng đôi khi cơn đau cũng khá dữ dội. Hãy nhớ rằng công việc của gan là giải độc, giúp cơ thể lọc ra chất thải cũng như giúp cơ thể tiêu hóa thức ăn thành các chất dinh dưỡng. Khi gan của bạn bị tổn thương, nó không thể hoạt động hiệu quả nên có thể sưng lên khiến cơ thể phát đi các dấu hiệu nhiễm độc như gây đau.
2. Phù chân và mắt cá chân
Gan khi gặp vấn đề cũng sẽ cố gắng tự phục hồi nhưng đồng thời cũng hình thành các mô sẹo trong gan. Càng có nhiều mô sẹo, gan hoạt động càng khó khăn, cuối cùng dẫn đến tăng áp lực lên mao mạch khiến dịch từ mao mạch ở bàn chân rò rỉ tại bàn chân và mắt cá chân ngấm vào các mô xung quanh khiến các mô sưng to lên, bàn chân sẽ bị phù nề. Dù phù nề không gây đau nhưng nó có thể ảnh hưởng đến cả chân, bắp chân hoặc đùi.
3. Tăng cân
Ngày càng có nhiều người thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục, nhưng họ vẫn không giải quyết được vấn đề cân nặng. Nếu bạn bị tăng cân mà không phải do ăn quá nhiều hoặc do suy giảm hormone, bạn có thể cần kiểm tra chức năng gan.
Gan không thể đối phó với tất cả các chất độc đi vào cơ thể (rượu, chất làm ngọt nhân tạo, chế độ ăn nhiều chất béo, một số loại thuốc,...). Khi đó gan có thể lưu trữ các chất độc chưa được lọc trong các tế bào mỡ. Do đó, bạn sẽ không thể giảm cân trừ khi bạn giúp cơ thể thanh lọc lá gan đang phải làm việc quá sức.
4. Dị ứng
Dị ứng có thể là kết quả của việc gan quá tải và hoạt động chậm hơn. Khi có quá nhiều chất độc hại xâm nhập vào máu, não bộ sẽ nhận ra chúng là chất gây dị ứng và giải phóng các kháng thể và hóa chất (histamine,...), gây phát ban, ngứa. Nếu lá gan khỏe mạnh sẽ làm sạch tất cả các phân tử có hại trong máu và loại bỏ tác động của chất gây dị ứng. Nhưng khi gan bị tích tụ độc tố quá nhiều, hoạt động kém đi thì việc loại bỏ các phân tử có hại sẽ chậm hơn, khó hơn nên tình trạng dị ứng sẽ kéo dài và thường xuyên hơn.
5. Da vàng và mắt vàng
Khi mắt hoặc da của một người chuyển sang màu vàng, khoa học gọi đó là bệnh vàng da. Vàng da không phải là một bệnh mà là một triệu chứng cho thấy cơ thể đang gặp trục trặc. Thông thường, vàng da xuất hiện khi gan bị bệnh khiến tích tụ quá nhiều bilirubin - một sắc tố vàng được hình thành do sự phân hủy của các tế bào hồng cầu chết trong gan. Khi gan không loại bỏ được bilirubin cùng với các tế bào hồng cầu già, da và mắt bạn sẽ chuyển sang màu vàng.
6. Mệt mỏi mãn tính
Hội chứng mệt mỏi mãn tính giống như bị cúm kéo dài, lý do là gan bị nhiễm độc. Gan đóng góp vào việc cung cấp năng lượng cho cơ thể bằng cách biến glucose thành glycogen và lưu trữ để sử dụng sau này. Tuy nhiên nếu gan bị bệnh sẽ khó có thể sản xuất glucose và có rất ít không gian để lưu trữ nó nên khiến cơ thể không có năng lượng, dẫn tới mệt mỏi.
Bạn đừng quá lo lắng nếu cơ thể có những biểu hiện này bởi gan có thể tự chữa lành. Chỉ cần thực hiện chế độ sống lành mạnh, không để gan bị tổn thương thêm từ hóa chất hay thói quen độc hại.
Các nhà khoa học cũng cho biết có một số sản phẩm tự nhiên giúp cải thiện hoạt động của gan như trà xanh, nghệ hoặc nước chanh, trái cây và rau củ.