Liên tục thiếu máu và chảy máu đến mức kiệt sức, bệnh nhân đến viện trung ương khám phát hiện giun lúc nhúc trong ruột.
Thiếu máu, sụt cân do giun đục thủng ruột
Đó là trường hợp nam bệnh nhân 36 tuổi, ở Bảo Yên, Lào Cai vừa được các bác sĩ khoa Nội tiêu hóa (Bệnh viện E) điều trị thành công. Nam bệnh nhân này được chuyển đến viện trong tình trạng mệt mỏi, suy kiệt, da xanh, mất thăng bằng do mất máu nhiều, mạch nhanh, huyết áp tụt…
Mặc dù các bác sĩ tuyến dưới cũng cho bệnh nhân thực hiện nội soi dạ dày, đại tràng nhưng không phát hiện tổn thương gây nên tình trạng mất máu của bệnh nhân. Điều trị khoảng 14 ngày, tình trạng bệnh ngày càng nặng, khiến cơ thể bệnh nhân gần như suy kiệt hoàn toàn nên đã chuyển đến Bệnh viện E để tìm nguyên nhân.
Tại đây, sau khi tiến hành hội chẩn, các bác sĩ quyết định theo dõi xuất huyết tiêu hóa do nguyên nhân từ ruột non và chỉ định nội soi ruột non bóng đôi tìm nguyên nhân.
Bệnh nhân mệt mỏi, sụt cân, thiếu máu nhưng không biết nguyên nhân.
Kết quả nội soi ruột non cho thấy có nhiều giun lúc nhúc bám trên niêm mạc ruột hút máu với nhiều điểm tổn thương trên niêm mạc ruột chảy máu gây nên thiếu máu trầm trọng cho bệnh nhân.
Các bác sĩ đã tiến hành gắp giun và sinh thiết tổn thương cho bệnh nhân. Kết quả ở một đoạn ruột non của bệnh nhân đã có gần 20 con giun trưởng thành bám lúc nhúc. Mẫu giun sau đó được chuyển đến Viện Sốt rét ký sinh trùng và Côn trùng trung ương để định danh ký sinh trùng, kết quả khẳng định đó là giun mỏ.
Vòng đời của giun mỏ lên đến 15 năm
ThS. BS Đặng Trung Thành – Phó trưởng Khoa Nội Tiêu hóa, Bệnh viện E – người tham gia trực tiếp nội soi gắp giun mỏ cho bệnh nhân cho biết, loại giun này có đôi răng hình bán nguyệt sắc bén ngoạm vào niêm mạc ruột để hút máu.
Giun mỏ hút khoảng 0,03 – 0,05ml/ngày. Trong khi hút máu, giun tiết ra chất chống đông máu làm cho các vết tổn thương do giun ngoạm vẫn tiếp tục chảy máu, kể cả khi con giun này đã chuyển sang ký sinh ở chỗ khác.
Các bác sĩ phải nội soi ruột non mới phát hiện nguyên nhân gây bệnh.
Không những vậy, giun mỏ hút máu liên tục kể cả khi máu đầy tràn ra theo hậu môn của chúng, gây nên tình trạng mất máu nhiều ở bệnh nhân. Hơn nữa, trong quá trình ký sinh và hút máu, loại giun mỏ còn tiết ra độc tố ức chế cơ quan tạo máu sản sinh hồng cầu làm trầm trọng thêm tình trạng mất máu của bệnh nhân.
Chu kỳ vòng đời của giun mỏ là 10-15 năm nếu không được điều trị. Ấu trùng sống trong phân hoặc đất, thân cây, ngọn cỏ, ấu trùng có thể leo cao tới 2m và có khả năng xâm nhập vào cơ thể người qua da và niêm mạc. Ấu trùng giun móc, giun mỏ cũng có thể vào cơ thể qua đường ăn uống do thức ăn, nước có nhiễm ấu trùng.
Để phòng tránh nhiễm giun sán nói chung, đặc biệt nhiễm giun mỏ nói riêng, bác sĩ Thành khuyến cáo, cần đảm bảo vệ sinh, an toàn lao động, giữ vệ sinh cá nhân như rửa tay trước khi ăn hoặc chuẩn bị thức ăn, không ăn rau sống khi chưa rửa thật sạch, ăn chín uống sôi.
Người tiếp xúc trực tiếp với đất hàng năm phải khám sức khoẻ và xét nghiệm giun mỏ ít nhất 1 lần/năm, tránh ấu trùng nhiễm vào người bằng cách có phương tiện bảo vệ: đi ủng, đeo găng tay cao su khi lao động và tiếp xúc với đất.
Không dùng phân tươi bón ruộng, không phóng uế bừa bãi, xử lý phân hợp vệ sinh. Làm sạch ngoại cảnh, diệt ấu trùng bằng cách rắc vôi bột ở những nơi ô nhiễm nặng. Tẩy giun định kỳ theo khuyến cáo của Bộ Y tế.
Còn đối với người bệnh, khi có các biểu hiện của thiếu máu như hoa mắt chóng mặt phân đen, cần đến ngay cơ sở y tế để khám, tư vấn, phát hiện và điều trị kịp thời.
