Ung thư phổi rất thường gặp, nhưng hay được phát hiện muộn nên gây khó khăn trong việc điều trị, đặc biệt tỷ lệ khỏi và sống sau 5 năm rất thấp.
Đó là thông tin được PGS.TS Phạm Cẩm Phương, Giám đốc Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu (Bệnh viện Bạch Mai) thông tin tại Hội nghị cập nhật tiến bộ trong sinh học phân tử, chẩn đoán và điều trị ung thư phổi vừa được tổ chức tại Bệnh viện Bạch Mai.
PGS Phương cho biết, ung thư phổi là căn bệnh ung thư rất thường gặp trên thế giới và Việt Nam. Ở nước ta, mỗi năm có 26.000 trường hợp mắc và khoảng 24.000 trường hợp tử vong do ung thư phổi. Sở dĩ tỉ lệ tử vong do ung thư phổi cao là bởi người bệnh thường phát hiện muộn, nên khó khăn trong điều trị, khi đó chủ yếu chỉ điều trị giảm nhẹ. Do đó, việc sàng lọc ung thư phổi rất quan trọng ở các quốc gia trên thế giới cũng như Việt Nam.
PGS Phạm Cẩm Phương tư vấn, những người thuộc nhóm nguy cơ cao cần khám sàng lọc ung thư phổi, bao gồm: Nam giới trên 50 tuổi, người có tiền sử hút thuốc lá, người hút thuốc lá thụ động, người phơi nhiễm nghề nghiệp với khói bụi nhiều, trong gia đình có người mắc ung thư phổi, người bị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) hoặc xơ phổi… “Nhóm người có nguy cao này có thể chụp cắt lớp vi tính liều thấp để sàng lọc phát hiện sớm ung thư phổi”, bác sĩ Phương khuyến cáo.
Một vấn đề đáng lưu ý là ung thư phổi hiện ngày càng trẻ hóa, có nhiều trường hợp mắc ung thư phổi khi tuổi đời mới ngoài 30. Điển hình như trường hợp của chị Mỹ Hạnh (Nghệ An), được chẩn đoán mắc ung thư phổi khi mới 35 tuổi. Bệnh nhân chia sẻ dấu hiệu ban đầu của bệnh chỉ là những cơn ho dai dẳng nên chị nghĩ rằng đó là do bị hậu COVID-19 nên chỉ điều trị triệu chứng.
Sau đó, cơn ho ngày càng nhiều, chị Hạnh đi khám tại địa phương thì được chẩn đoán bị viêm họng. Sử dụng kháng sinh nhưng chỉ đỡ được một thời gian rồi lại tái phát, cho đến khi cơn ho kéo dài, kèm theo ra máu đỏ tươi, chị Hạnh mới hốt hoảng đi thẳng ra Hà Nội thăm khám.
Tại đây, qua thăm khám và làm các xét nghiệm cần thiết, các bác sĩ chẩn đoán chị mắc ung thư phổi tế bào nhỏ giai đoạn II. Do điều kiện đi lại và kinh tế khó khăn, chị Hạnh đã xin về địa phương điều trị theo tuyến bảo hiểm. Bệnh nhân cho biết, dù gia đình trước đó không ai mắc ung thư phổi, nhưng bố của chị nghiện thuốc lá nặng, hàng ngày chị phải sống trong môi trường có khói thuốc.
Ho dai dẳng kéo dài, ho ra máu là dấu hiệu điển hình của ung thư phổi. (Ảnh minh họa)
Từ trường hợp trên, bác sĩ Phương khuyến cáo, ung thư phổi dễ bị nhầm lẫn, vì thế khi có một số dấu hiệu dưới đây cần đi khám càng sớm, càng tốt:
- Đau tức vùng ngực, đau tăng lên dùng thuốc không thuyên giảm;
- Ho nhiều, ho kéo dài, ho dai dẳng, ho ra máu;
- Bệnh nhân có các triệu chứng gầy sút cân, nổi hạch vùng cổ;
- Khi bệnh tiến triển tới giai đoạn muộn, bệnh nhân thường có triệu chứng khó thở tăng dần khi gắng sức, lao động. Bệnh nhân có thể xuất hiện các triệu chứng đau xương nếu có di căn xương.
- Khi bệnh ở giai đoạn muộn, bệnh nhân có di căn não sẽ xuất hiện các triệu chứng đau đầu, yếu liệt…
Về cách điều trị, ngoài các phương pháp điều trị như phẫu thuật, xạ trị, hóa trị tùy theo từng giai đoạn, hiện nay còn có thêm phương pháp điều trị đích, miễn dịch và ứng dụng y học phân tử. “Giá trị lớn nhất của y học phân tử trong điều trị ung thư tiên lượng được đáp ứng điều trị, lựa chọn thuốc điều trị phù hợp hiệu quả giảm tác dụng phụ”, bác sĩ Phương nhấn mạnh.
Cuối cùng, để phòng bệnh bác sĩ Phương khuyến cáo người dân cần loại bỏ yếu tố nguy cơ như hút thuốc lá, hút thuốc lào; tránh xa môi trường độc hại có phơi nhiễm amiang. Người có các bệnh lý về phổi như COPD, viêm phổi tắc nghẽn cũng cần tầm soát thường xuyên. Người thừa cân béo phì cần giảm cân, có lối sống khoa học. Ngoài ra, cần tăng cường vận động thể dục thể thao để giảm thiểu nguy cơ mắc ung thư nói chung.
