Dùng đũa mốc, thớt mốc có gây ung thư gan? Làm thế nào nhận biết sớm mắc ung thư gan?

Có bằng chứng khẳng định ăn phải một số loại ngũ cốc bị mốc có thể tăng nguy cơ mắc ung thư do chúng có chứa độc tố aflatoxin là chất gây ung thư gan. Còn đối với các sản phẩm đũa mốc, thớt mốc không sạch nếu dùng sẽ dễ mắc bệnh lý cấp tính và ngộ độc khác. Hiện chưa có nghiên cứu nào cho thấy trong đũa mốc, thớt mốc có chứa độc tố aflatoxin.

Tuy nhiên, không vì thế mà mọi người chủ quan. Khi dùng đũa, thớt nên vệ sinh sạch, phơi khô để tránh ngộ độc cấp tính, mạn tính do các vật dụng này có nguy cơ nhiễm nấm, vi khuẩn, kí sinh trùng… nếu không được vệ sinh sạch sẽ.

Theo số liệu thống kê của GLOBOCAN năm 2020, ung thư gan ở Việt Nam đứng hàng đầu về tỷ lệ mắc và tử vong. Nguyên nhân do Việt Nam là nước nằm trong vùng dịch tễ có tỉ lệ viêm gan B, viêm gan C cao, xơ gan do nhiễm virus viêm gan B, C cao. Bên cạnh đó, ở Việt Nam, nam giới lạm dụng rượu dẫn tới xơ gan do rượu cũng phổ biến.

Chưa có bằng chứng đũa, thớt mốc gây ung thư gân nhưng người dân không nên chủ quan.

Tại Bệnh viện Bạch Mai nhóm bệnh nhân được chẩn đoán ung thư gan cũng ở vị trí hàng đầu. Đa phần các bệnh nhân tới viện đã ở giai đoạn giữa hoặc muộn khi kích thước khối u đã trên 5cm, thậm chí có trường hợp suy gan, tổn thương di căn gan và phổi.

Đáng nói, ung thư gan ở giai đoạn sớm gần như không có triệu chứng. Do vậy, các bệnh nhân được phát hiện ra ung thư gan ở giai đoạn sớm thường là tình cờ siêu âm hoặc xét nghiệm chất chỉ định khối u trong máu thấy bất thường.

Ung thư gan có triệu chứng rõ ràng thì thường đã ở giai đoạn không còn sớm nữa. Triệu chứng điển hình gặp ở đa số bệnh nhân là đau tức hạ sườn phải, mệt mỏi, chán ăn.

Ở giai đoạn tiến triển muộn hơn người bệnh sẽ đau tăng ở vùng hạ sườn phải và có tình trạng gan to, vàng da, vàng mắt, bụng chướng do có dịch ổ bụng…

Đối tượng có nguy cơ cao mắc ung thư gan thường gặp ở người xơ gan do nhiễm viêm gan virus B, viêm gan virus C, hoặc bệnh nhân xơ gan do rượu, gan nhiễm mỡ, nhiễm độc aflatoxin, viêm gan B, viêm gan C.

Đối với những bệnh nhân thuộc nhóm nguy cơ cao mắc ung thư gan cần phải tầm soát định kỳ bằng siêu âm ổ bụng và xét nghiệm chất chỉ điểm khối u trong máu là AFP, tại một số nơi có điều kiện có thể xét nghiệm AFP, AFP-L3, PIVKA II.

Đặc biệt, tất cả các trường hợp nam giới trên 40 tuổi có tình trạng xơ gan do bất cứ nguyên nhân gì nên tầm soát định kì ung thư gan. Ung thư gan nếu phát hiện sớm tỷ lệ sống trên 5 năm đạt tỷ lệ 70-80%.

Tùy giai đoạn bệnh mà người bệnh ung thư gan sẽ được phẫu thuật cắt bỏ thùy gan chứa khối u, ghép gan, đốt sóng cao tần, vi sóng khối u gan, nút mạch hóa chất, xạ trị trong chọn lọc bằng hạt vi cầu phóng xạ Y-90, điều trị đích, miễn dịch.

Tuy nhiên, nếu ung thư gan ở giai đoạn muộn ví dụ đã di căn trong gan, di căn phổi, di căn xương thì tiên lượng xấu, chi phí điều trị rất cao nhưng hiệu quả hạn chế.