Tống quát
Cây ổi có tên khoa học là Psidium guajava, là giống cây ăn quả có từ lâu đời, dân gian ta hay gọi cây ổi dưới một vài cái tên khác như cây ổi cảnh, cây ổi ta,... Đây là loài thực vật vốn có nguồn gốc từ Brazil, được phát hiện lần đầu vào năm 1753 bởi các nhà thực vật học. Sau này cây ổi được phổ biến rộng rãi trên toàn thế giới và trở thành một trong những loại cây ăn quả hàng đầu rất được ưa chuộng.
Cây ổi trung bình cao khoảng 3 - 10m, thân nhẵn nhụi, vỏ già tróc ra từng mảng. Hoa ổi màu trắng, thơm dịu. Quả nặng từ 30 - 600g, tuỳ theo giống mà ổi nhiều hay ít hạt, ruột quả mầu trắng hoặc hồng, đỏ hoặc vàng. Nghiên cứu dược lý cho thấy dịch chiết từ các bộ phận của cây ổi đều có khả năng kháng khuẩn, làm săn se niêm mạc và cầm đi lỏng.
Quả ổi có giá trị dinh dưỡng vô cùng cao
Theo dược học cổ truyền, lá ổi vị đắng sáp, tính ấm, có công dụng tiêu thũng giải độc, thu sáp chỉ huyết. Quả ổi vị ngọt hơi chua sáp, tính ấm, có công dụng thu liễm, kiện vị cố tràng. Các bộ phận của cây ổi thường được dùng để chữa bệnh đường tiêu hóa như tiêu chảy, viêm dạ dày ruột cấp và mạn tính, mụn nhọt, vết thương bầm tím...
Giá trị dinh dưỡng
Quả ổi sở dĩ là loại trái cây rất được ưa chuộng và phổ biến trên toàn thế giới hiện nay, đó là bởi giá trị dinh dưỡng vô cùng quý giá mà loại trái cây này mang lại đối với sức khỏe con người. Một số giá trị dinh dưỡng ghi nhận được có trong quả ổi mà bạn nên quan tâm như:
- Hàm lượng vitamin C cao gấp 3 lần trong quả cam.
- Hàm lượng chất xơ so với trọng lượng của quả vô cùng cao, có lợi cho hệ tiêu hóa.
- Hàm lượng nước trong ổi chiếm tỷ lệ lớn nhưng lượng gluxit lại giữ ở mức thấp cho nên rất có lợi với người bị tiểu đường.
- Hàm lượng axit hữu cơ trong quả ổi ở mức trung bình, do đó tạo ra vị chua nhẹ cho quả ổi và không làm khó chịu khi ăn.
- Quả ổi rất giàu sắt, photpho và canxi, cùng với đó là vitamin A, vitamin C và vitamin nhóm B.
Tác dụng
Giúp hạ đường huyết
Quả ổi có thể giúp kiểm soát lượng đường trong máu, nhờ đó làm hạ đường huyết, kiểm soát lượng đường trong máu lâu dài và kháng insulin. Đây là tin vui cho những người đang mắc hoặc có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.
Một nghiên cứu trên 19 người cho thấy, việc uống trà lá ổi có thể giúp giảm lượng đường huyết trong máu sau bữa ăn. Hiệu quả này có thể kéo dài 2h sau đó.
Một nghiên cứu khác trên 20 người mắc bệnh tiểu đường loại 2 cho thấy, việc uống trà lá ổi có thể làm giảm 10% lượng đường huyết sau bữa ăn.
Tăng cường sức khỏe tim mạch
Hàm lượng chất chống oxy hóa và vitamin cao trong quả ổi giúp bảo vệ tim mạch khỏi bị tổn thương khỏi sự tấn công của các gốc tự do. Hàm lượng chất xơ và kali có trong quả ổi cũng góp phần cải thiện sức khỏe tim mạch.
Ngoài ra, chiết xuất từ lá ổi có liên quan đến việc giảm huyết áp, giảm lượng cholesterol xấu LDL và tăng lượng cholesterol tốt HDL. Vì huyết áp cao và mức cholesterol LDL cao có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ cao hơn, do đó chiết xuất từ lá ổi có thể ngăn chặn những nguy cơ này.
Một nghiên cứu kéo dài 12 tuần trên 120 người cho thấy, việc ăn ổi chín trước bữa ăn giúp huyết áp giảm khoảng 8-9 điểm, giảm tổng lượng cholesterol khoảng 9,9% và làm tăng lượng cholesterol tốt lên 8%.
Giảm triệu chứng đau đớn trong kỳ kinh nguyệt
Nhiều phụ nữ thường gặp tình trạng đau bụng nghiêm trọng khi đến kỳ kinh nguyệt. Một số nghiên cứu cho thấy chiết xuất lá ổi có thể giảm tình trạng này. Chiết xuất lá ổi cũng giúp giảm co thắt tử cung.
Một nghiên cứu trên 197 phụ nữ gặp tình trạng đau đớn khi đến kỳ kinh nguyệt cho thấy, việc uống 6 mg chiết xuất lá ổi mỗi ngày giúp giảm đau bụng, thậm chí còn có tác dụng tốt hơn thuốc giảm đau.
Tốt cho hệ tiêu hóa
Quả ổi cung cấp lượng chất xơ tuyệt vời, do đó, ăn nhiều ổi có thể hỗ trợ nhu động ruột khỏe mạnh và ngăn ngừa táo bón. Một quả ổi có thể cung cấp cho bạn 12% lượng chất xơ khuyến nghị một ngày.
Chiết xuất lá ổi cũng có lợi cho sức khỏe tiêu hóa. Nghiên cứu chỉ ra nó giúp làm giảm cường độ và thời gian mắc tiêu chảy. Chiết xuất lá ổi cũng giúp kháng khuẩn, vô hiệu hóa các vi khuẩn có hại trong ruột gây ra bệnh tiêu chảy.
Giảm cân
Nhiều người đặt ra câu hỏi: Ăn ổi có giảm cân không? Câu trả lời ổi là một thực phẩm giảm cân thân thiện. Một quả ổi chứa rất ít calo, chỉ khoảng 37 calo nhưng lại chứa tới 12% lượng chất xơ khuyến nghị hàng ngày, nhờ đó có thể hỗ trợ giảm cân hiệu quả.
Không giống như một số đồ ăn nhẹ có hàm lượng calo thấp khác, quả ổi chứa nhiều vitamin và khoáng chất, vì vậy bạn sẽ không bị mất đi các chất dinh dưỡng quan trọng.
Có tác dụng chống ung thư
Chiết xuất lá ổi có hàm lượng chất chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp ngăn chặn các gốc tự do làm tổn thương các tế bào, từ đó đã được chứng minh có tác dụng chống ung thư, ngăn chặn sự phát triển của các tế bào ung thư.
Một nghiên cứu trong ống nghiệm cho thấy dầu lá ổi có hiệu quả cao hơn gấp 4 lần trong việc ngăn chặn sự phát triển của tế bào ung thư so với một số loại thuốc trị ung thư.
Tăng cường khả năng miễn dịch
Vitamin C đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì hệ thống miễn dịch khỏe mạnh. Hàm lượng vitamin C trong máu thấp sẽ làm tăng nguy cơ nhiễm trùng và bệnh tật. Bổ sung ổi trong bữa ăn hàng ngày là cách đơn giản để cung cấp vitamin C cho cơ thể.
Thực tế, một trái ổi có thể cung cấp gấp đôi lượng vitamin C khuyến nghị một ngày và có chứa lượng vitamin C cao gấp đôi so với việc ăn một quả cam.
Tốt cho làn da
Các loại vitamin và chất chống oxy hóa trong quả ổi có tác dụng thần kỳ đối với làn da. Chất chống oxy hóa trong quả ổi không chỉ giúp bảo vệ làn da khỏi bị hư hại mà còn làm chậm quá trình lão hóa, giúp làm giảm nếp nhăn.
Chiết xuất từ lá ổi cũng có thể làm giảm và điều trị mụn trứng cá khi bôi trực tiếp lên da nhờ đặc tính kháng khuẩn và chống viêm.
Giảm tiêu chảy
Búp ổi có tác dụng trong việc làm giảm vấn đề tiêu chảy hoặc các loại đau bụng khác. Cho búp ổi và rễ của cây ổi vào nồi, đổ nước, sau đó đun sôi. Uống khi đói.
Nên ăn ổi vào lúc nào?
Không chỉ là một loại trái cây giải khát thông thường, việc ăn ổi vào lúc nào trong ngày cũng rất quan trọng để phát huy lợi ích tốt nhất cho sức khỏe của bạn.
Buổi sáng là lúc hệ tiêu hóa dễ dàng hấp thụ các chất dinh dưỡng. Do đó, đây là thời gian rất tốt để bạn ăn một quả ổi cùng một cốc nước lọc.
Bạn cũng có thể ăn ổi vào giữa các bữa ăn trong ngày. Lúc này, hệ tiêu hóa hoạt động nhanh chóng và các enzym khác nhau sẽ được tiết ra, giúp quá trình tiêu hóa diễn ra nhanh hơn. Bạn nên ăn ổi trước hoặc sau 30 phút của mỗi bữa ăn chính.
Nếu là người thường xuyên luyện tập thể dục thể thao, bạn cũng có thể cung cấp ổi vào bữa ăn phụ trước hoặc sau khi tập. Quả ổi sẽ cung cấp cho cơ thể bạn những chất điện giải và năng lượng cần thiết trong khi tập cũng như bù đắp năng lượng sau buổi tập.
Những người cần lưu ý khi ăn ổi
Ổi đem đến nhiều lợi ích cho sức khỏe những có những đối tượng sau cần lưu ý khi ăn ổi:
Người bị suy nhược
Những người bị suy nhược thường có hệ tiêu hóa kém, trong khi việc ăn ổi sẽ gây ra tình trạng khó tiêu, khiến dạ dày phải co bóp nhiều, gây tổn hại hệ tiêu hóa. Nếu muốn bổ sung ổi, có thể sử dụng dưới dạng nước ép hoặc xay nhuyễn.
Có một lưu ý với những người mắc bệnh tiểu đường thì không nên uống nước ép ổi vì cách này sẽ khiến lượng đường huyết tăng nhanh.
Người mắc bệnh dạ dày
Tương tự như trên, việc ăn ổi cứng sẽ khiến dạ dày phải co bóp nhiều hơn để nghiền nát, từ đó khiến cơn đau trở nên trầm trọng hơn, đặc biệt với những người mắc bệnh dạ dày. Hơn nữa, người bị đau dạ dày tuyệt đối không nên ăn ổi hoặc uống nước ép ổi khi bụng rỗng.
Phụ nữ có thai và cho con bú
Phụ nữ đang mang thai và cho con bú nên giảm lượng ổi ăn hàng ngày nếu gặp tình trạng táo bón, nguyên nhân là do ổi chứa nhiều chất xơ nên khi đi vào cơ thể sẽ cần nhiều thời gian để tiêu hóa hết. Trong khi đó, thai nhi càng lớn thì càng chèn ép vào dạ dày và đường ruột, cộng với cơ thể người mẹ có nhiều thay đổi bất thường, từ đó gây ra tình trạng đầy hơi, táo bón.
