Tổng quát
Cây xương rồng thuộc họ Cactaceae được trồng ở khắp mọi nơi trên thế giới, chúng có từ 1500 đến 1800 loài thuộc 125 chi khác nhau, có môi trường sống đa dạng như như sa mạc, vùng nhiệt đới, hoang mạc khô cằn, khí hậu khô nóng.
Xương rồng thường mọc thành khóm bụi, phủ sát mặt đất hình cầu hoặc mọc thẳng đứng nhiều nhánh to hình trụ. Thân xương rồng màu xanh lục mọng nước, hầu hết lá trên cây tiêu biến thành các gai nhọn để hạn chế thoát nước.
Hoa xương rồng nở chậm, theo chu kỳ từ 6 đến 12 tháng ra một lần tùy loại. Hoa mọc lên trực tiếp từ thân, đối xứng 2 bên và có màu sắc sặc sỡ như màu tím, hồng, cam, đỏ,... mặc dù cây vẻ bề ngoài gai góc nhưng khi nở hoa đã làm say đắm biết bao người.
Các loại cây xương rồng
Hai bộ phận của cây xương rồng thường được ăn là quả xương rồng và phần phiến lá xương rồng.
Giá trị dinh dưỡng
Quả và phiến lá xương rồng cung cấp một lượng vitamin và chất dinh dưỡng có đặc tính chống viêm và có thể giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh như bệnh tiểu đường và bệnh tim.
Nó cũng là một nguồn tuyệt vời của:
- Vitamin C
- Vitamin A
- Kali
- Canxi
- Mangan
- Đồng
- Sắt
- Omega 3
Một chén xương rồng thô, không ướp muối có chứa:
- Lượng calo: 13,8
- Chất đạm: 1,14 gam
- Chất béo: 0,08 gam
- Carbohydrate: 2,86 gam
- Chất xơ: 1,89 gam
- Đường: 1 gram
Tác dụng
Cây xương rồng được biết đến với nhiều chất dinh dưỡng cũng như giá trị y học của chúng. Cả phiến lá xương rồng và quả xương rồng có nhiều tác dụng cho sức khỏe.
Dưới đây là một số lợi ích sức khỏe của cây xương rồng:
Làm dịu chứng viêm khớp
Nước ép xương rồng chứa vitamin A , B2 và C, được coi là rất có lợi cho những người bị viêm khớp dạng thấp. Các đặc tính chống viêm của nước ép xương rồng giúp giảm đau và chống viêm. Nó cũng làm dịu tình trạng cứng khớp và đau nhức kèm theo chứng viêm khớp.
Giúp đường ruột khỏe mạnh hơn
Nước ép xương rồng hỗ trợ sự phát triển của vi khuẩn tốt trong ruột. Các đặc tính nhuận tràng của nước ép này cho phép nó được sử dụng như một phương thuốc tự nhiên để chữa táo bón. Bản chất chống viêm của nước ép xương rồng cũng giúp làm dịu tình trạng viêm nhiễm ở niệu đạo và bàng quang, đặc biệt là trong trường hợp sỏi mật và nhiễm trùng bàng quang.
Tăng cường hệ thống miễn dịch
Uống nước ép xương rồng thường xuyên giúp loại bỏ vi rút chết người trong cơ thể, do đó tăng cường hệ thống miễn dịch. Hàm lượng chất phytochemical cao trong cây xương rồng ngăn chặn các khối u và tăng phản ứng miễn dịch trong cơ thể. Các chất chống oxy hóa cũng bảo vệ chống lại quá trình lão hóa sớm.
Thuốc giải độc tự nhiên cho da
Nước ép xương rồng được kê đơn cho những người bị phát ban trên da. Nó cũng giúp điều trị vảy và vết loét trên da.
Nước ép xương rồng có nhiều tác dụng với sức khỏe.
Có lợi cho phụ nữ
Nước ép xương rồng giúp giảm đau bụng kinh ngay lập tức. Nó làm dịu cơn đau bụng của phụ nữ trong chu kỳ kinh nguyệt. Nước ép xương rồng cũng được biết là hữu ích trong việc kiểm soát cảm giác buồn nôn.
Mức LDL thấp hơn
Uống nước ép xương rồng thường xuyên có thể làm giảm mức cholesterol toàn phần gần 30%. Nước ép xương rồng là một nguồn giàu chất xơ hòa tan, có tác dụng làm giảm mức cholesterol LDL trong cơ thể. Nó cũng làm giảm quá trình oxy hóa chất béo, ngăn ngừa xơ vữa động mạch.
Ngăn ngừa sự khởi phát của ung thư
Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng nước ép xương rồng có khả năng ngăn ngừa ung thư. Nó chứa các tác nhân hóa học giúp ngăn ngừa ung thư và ức chế sự phát triển của các tế bào ung thư. Nước ép xương rồng chứa hàm lượng cao chất chống oxy hóa betalain, chất chống ung thư tự nhiên.
Chống oxy hóa
Nước ép xương rồng là một nguồn chất chống oxy hóa tuyệt vời. Nước ép có chứa một dạng chất chống oxy hóa hiếm gặp, được gọi là betalain. Betalain loại bỏ các gốc tự do có trong cơ thể. Uống nước ép xương rồng kết hợp với các loại trái cây giàu vitamin C để tăng cường khả năng bảo vệ tổng thể trong cơ thể. Do đó, uống nước ép xương rồng thường xuyên có thể làm giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến thoái hóa và tuổi tác.
Thuốc giải độc tự nhiên cho chứng nôn nao
Nước ép xương rồng lê gai có thể giúp ngăn ngừa và giảm tác động của chứng nôn nao. Một nghiên cứu được thực hiện trên cùng chỉ ra rằng những người uống nước ép xương rồng trước khi uống rượu có nguy cơ bị nôn nao thấp hơn 50%.
Tốt cho bệnh tiểu đường loại II:
Uống nước ép xương rồng thường xuyên có thể giúp duy trì lượng đường trong máu. Pectin, chất xơ hòa tan có trong nước ép này, làm chậm tốc độ hấp thụ đường của cơ thể con người. Do đó, bệnh nhân tiểu đường thường xuyên sử dụng loại nước ép này có thể giúp ngăn ngừa sự dao động của lượng đường. Các nghiên cứu cũng cho thấy việc sử dụng nước ép này thường xuyên để ngăn ngừa bệnh tiểu đường loại II. Tuy nhiên, nên hạn chế số lượng tiêu thụ để tránh hạ đường huyết.
Tác dụng phụ
Nước ép xương rồng cũng có một số tác dụng phụ tiêu cực. Một số trường hợp đã được báo cáo rằng những người uống nước ép này bị buồn nôn, nôn mửa, hạ đường huyết, đầy bụng, đau đầu và đau dạ dày.
Cách sử dụng
Xương rồng có thể chế biến thành món ăn hấp dẫn, tuy nhiên không phải loại nào cũng ăn được. Cũng thuộc hệ xương rồng, quả thanh long là một trong những loại quả phổ biến nhất của loài xương rồng có thể ăn được và có tác dụng cung cấp dinh dưỡng và các vitamin cho con người.
- Xương rồng Saguaro: Quả của loại cây này được chế biến thành thạch và rượu vang. Nó là một phần trong chế độ ăn uống của Papago Ấn Độ. Hạt cũng được nghiền và dùng làm thực phẩm.
- Xương rồng gai Echinocactus: Quả của loài xương rồng này giống như quả thanh long nhưng nhỏ hơn, có thể ăn được và có hương vị như dâu tây
Tại Nam Mỹ hay châu Phi các món ăn có thể chế biến chủ yếu từ lá, nụ hoa và quả thuộc họ Opuntia, ví dụ như nụ hoa cây xương rồng Cholla xào với hành tây, trộn salad, hoặc là nước sinh tố từ quả cây xương rồng lê gai (prickly pears) với cách chế biến đặc biệt.
Ngoài ra, ở Ấn Độ xương rồng còn được dùng làm nguyên liệu thức ăn xanh thô cho động vật
