Tổng quát
Thì là là một loại thảo mộc được tìm thấy trong các món ăn Âu và Á. Thì là có thân mảnh, lá mềm xen kẽ và hạt màu nâu, dẹt, hình bầu dục. Trong khi lá có vị ngọt, mùi cỏ thì hạt thì là thơm hơn, với hương cam quýt nhẹ.
Là một loại thảo mộc và gia vị, thì là thường được sử dụng để cải thiện hương vị của các món ăn.
Ngoài việc sử dụng trong ẩm thực, thì là rất giàu một số chất dinh dưỡng và trong cuộc sống đã được sử dụng để điều trị một số bệnh bao gồm các vấn đề tiêu hóa, đau bụng ở trẻ sơ sinh và hơi thở có mùi.
Giá trị dinh dưỡng
Một cốc (9 gam) thì là tươi cung cấp khoảng:
- Lượng calo: 4
- Vitamin C: 8% DV
- Mangan: 5% DV
- Vitamin A: 4% DV
- Folate: 3% DV
- Sắt: 3% DV
* DV (Daily Value): Tạm dịch là giá trị dinh dưỡng hàng ngày, là các thông số về dưỡng chất ghi trên bao bì thực phẩm. Ví dụ, trên bao bì ghi 15% DV can-xi, nghĩa là một phần ăn có chứa 15% can-xi cơ thể cần mỗi ngày.
Thì là tươi có rất ít calo nhưng lại là một nguồn cung cấp một số vitamin và khoáng chất thiết yếu đáng ngạc nhiên, bao gồm vitamin C, mangan và vitamin A.
Vitamin A là một chất dinh dưỡng cần cho thị lực và hỗ trợ hệ miễn dịch khỏe mạnh. Nó cũng đóng một vai trò trong sinh sản nam và nữ. Vitamin C trong thì là cũng rất quan trọng đối với hệ thống miễn dịch và giúp hình thành xương, chữa lành vết thương và trao đổi chất. Ngoài ra, nó đã được chứng minh là một chất chống oxy hóa mạnh giúp bảo vệ các tế bào không bị tổn thương do các phân tử không ổn định được gọi là các gốc tự do.
Thì là cũng là một nguồn cung cấp mangan - khoáng chất hỗ trợ hoạt động của não, hệ thần kinh và quá trình chuyển hóa đường và chất béo.
Hơn nữa, thì là tươi cung cấp 1–2% DV canxi, đồng, magiê, kali, riboflavin và kẽm. Tuy nhiên, vì thì là tươi thường được tiêu thụ với lượng nhỏ chỉ khoảng 9 gram nên lượng chất dinh dưỡng bạn nhận được từ thì là cũng không nhiều.
Đối với hạt thì là, chúng có nhiều lợi ích dinh dưỡng tương tự. Một muỗng canh (6,6 gam) hạt thì là cung cấp 8% DV canxi, 6% DV cho sắt, và 1–5% DV magiê, mangan, phốt pho và kali.
Tác dụng
Từ thời cổ đại, thì là đã được sử dụng để điều trị đau bụng ở trẻ sơ sinh và các bệnh tiêu hóa, cũng như lợi sữa.
Trong khi những cách sử dụng truyền thống này chưa được nghiên cứu ủng hộ, thì là đã được chứng minh là có những lợi ích sức khỏe tiềm năng khác.
Giàu chất chống oxy hóa
Rau thì là có nhiều công dụng tốt cho sức khỏe nhờ những chất dinh dưỡng có trong nó. (Ảnh minh họa)
Chất chống oxy hóa là các hợp chất tự nhiên giúp bảo vệ tế bào chống lại tổn thương do các phân tử không ổn định được gọi là các gốc tự do.
Nghiên cứu cho thấy rằng tiêu thụ thực phẩm giàu chất chống oxy hóa có thể giúp giảm viêm mãn tính và ngăn ngừa hoặc thậm chí điều trị một số tình trạng nhất định, bao gồm bệnh tim, Alzheimer, viêm khớp dạng thấp và một số dạng ung thư.
Cả hạt và lá của cây thì là rất giàu một số hợp chất thực vật có đặc tính chống oxy hóa, bao gồm:
- Flavonoid: Các hợp chất thực vật này có liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc bệnh tim, đột quỵ và một số dạng ung thư. Chúng cũng có thể đóng một vai trò quan trọng đối với sức khỏe của não.
- Terpenoids. Các hợp chất này được tìm thấy trong tinh dầu thì là và có thể phòng ngừa các bệnh về gan, tim, thận và não.
- Tannin: Là nguyên nhân gây ra vị đắng trong nhiều loại thực phẩm thực vật, tannin đã được chứng minh là có đặc tính chống oxy hóa mạnh, cũng như tác dụng kháng khuẩn.
Ngoài ra, thì là là một nguồn cung cấp vitamin C dồi dào, cũng đã được chứng minh là có đặc tính chống oxy hóa mạnh mẽ.
Có thể có lợi cho sức khỏe tim mạch
Bệnh tim là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên toàn thế giới. Tuy nhiên, Tổ chức Y tế Thế giới ước tính rằng gần 75% các trường hợp bệnh tim có thể được ngăn ngừa bằng cách giảm các yếu tố nguy cơ như chế độ ăn uống kém, hút thuốc và lười vận động.
Các yếu tố nguy cơ khác của bệnh tim bao gồm tăng huyết áp, chất béo trung tính và mức cholesterol LDL (xấu), cũng như tình trạng viêm mãn tính.
Flavonoid được tìm thấy trong thì là, đã được chứng minh là có tác dụng bảo vệ sức khỏe tim mạch do đặc tính chống oxy hóa và chống viêm mạnh.
Hơn nữa, các nghiên cứu trên động vật đã gợi ý rằng chiết xuất thì là có thể có tác dụng giảm cholesterol và chất béo trung tính. Tuy nhiên, cần thêm nghiên cứu ở người để xác minh điều này.
Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là hầu hết các nghiên cứu xem xét tác động của thì là đối với sức khỏe tim mạch đều sử dụng chiết xuất. Do đó, vẫn chưa rõ thì là tươi hay khô trong chế độ ăn uống của bạn có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch như thế nào.
Có thể giúp giảm lượng đường trong máu
Có mức đường huyết cao mãn tính là điều đáng lo ngại vì chúng có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh như kháng insulin, hội chứng chuyển hóa và bệnh tiểu đường loại 2.
Thì là đã được cho là có tác dụng hạ đường huyết. Trên thực tế, một số nghiên cứu trên động vật mắc bệnh tiểu đường đã cho thấy sự cải thiện đáng kể lượng đường trong máu lúc đói khi sử dụng chiết xuất từ thì là hàng ngày. Tuy nhiên, nghiên cứu ở người còn hạn chế.
Có thể chống ung thư
Monoterpenes là một loại tecpen - các hợp chất thực vật tự nhiên có liên quan đến các đặc tính chống ung thư, kháng vi-rút, kháng nấm và chống viêm. Chúng thường được tìm thấy trong tinh dầu của các loại thực vật như thì là.
D-limonene là một loại monoterpene đã được nghiên cứu và nhận thấy có thể giúp ngăn ngừa và điều trị ung thư phổi, vú và ruột kết.
Vì thì là chứa nhiều monoterpen, đặc biệt là d-limonene, nên nó có thể có đặc tính chống ung thư. Tuy nhiên, hiện không có nghiên cứu nào về hiệu quả của thì là hoặc chiết xuất thì là đối với nguy cơ hoặc điều trị ung thư.
Các lợi ích tiềm năng khác
Rau thì là vừa là loại rau gia vị vừa là "thuốc bổ" cho sức khỏe.
Thì là cũng có thể có lợi cho sức khỏe của bạn theo những cách sau:
- Đặc tính kháng khuẩn: Tinh dầu trong thì là có tác dụng kháng khuẩn chống lại các vi khuẩn có hại tiềm tàng, chẳng hạn như Klebsiella pneumoniae và Staphylococcus aureus.
- Tốt cho xương: Thì là chứa canxi, magiê và phốt pho - tất cả đều quan trọng đối với sức khỏe của xương.
- Đau bụng kinh: Tinh dầu trong thì là có thể giúp giảm đau do chuột rút trong kỳ kinh nguyệt. Tuy nhiên, nghiên cứu hiện còn hạn chế.
Tác dụng phụ
Thì là khá an toàn để dùng. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, nó đã được chứng minh là gây ra phản ứng dị ứng, nôn mửa, tiêu chảy, ngứa miệng, sưng đỏ trên lưỡi và sưng họng.
Ngoài ra, bạn nên tránh dùng thuốc hoặc chiết xuất thì là trong thời kỳ mang thai và cho con bú vì có giới hạn nghiên cứu về độ an toàn của chúng.
Cách bảo quản
Để bảo quản thì là tươi, trước tiên bạn cần rửa sạch nhẹ nhàng lá bằng nước sạch, quấn lỏng các cành trong khăn giấy, sau đó cho vào túi nhựa có khóa kéo.
Bảo quản thì là trong ngăn rau của tủ lạnh trong tối đa 1 tuần. Thì là đông lạnh có thể được sử dụng để nấu ăn mà không cần rã đông trước. Hạt thì là khô và hạt thì là tươi nên được bảo quản trong hộp kín ở nơi tối và mát từ 6 tháng đến 1 năm.
